A a bo a gaketse thata Junior Lecture, Dintwe Machine Digangwa a somola mogagamola wa pina kgabueledi.
A araba ka gore, o bonye banna bale, ba gana dijo, ba re bone ba ja mabele le kgomo.
A ba kgoba marapo fa a ba botsa go re, “ a go susumetswa dijo mo ganong ke lerato?” kana mme gone batsadi ba me ba lebile fela gore Lefatshe o tlaa tlhabolola kwa lwapeng.
A Batswana ba ka lela selelo se le sengwe go tswa Mahalapye go ya go tsena kwa Chanoga kana barongwa ba puso ke bone ba tshamekang mmampudulele?
A bo a neelwa court order gore morago ga malatsi a le lesome le bone a bo a setse a ntuetse.
A bona go tsenya diatla mo kgwebong, botshelo jwa tokafala, a bo patagantse le temo.
A bua gore fa moithuti a tshameka gompieno, ga a na go dira sentle mo dithutong tsa gagwe.
A e nne felo fa botlhe ba ka lapologang le go phuthologa.
A e tsaya yotlhe tshimo ya gagwe Kutlwelo.
A feta foo a re, ka batho ba ja mabele, Tshetlha a bolele gore ba a ja jang.
A gakologelwa dipotso tse a tlholang a di botswa kwa sekoleng, a bona sentle gore ba ne ba raya jang ka gore Gorata ke ngwana wa ga Tshepo, monna wa madila.
A galaotega o kare pudi e tlhabiwa.
A jaanong re ka bolela boitumelo bo ka gore re re mabela ga se a maloba?
A ke mangwe a maina a ba a dirisang fa ba ranola maranyane a bone go kaela batho seemo sa bosa.
A kganelwa go etelela dikepe pele lobaka lwa ngwaga.
A kopa gore Modimo a tswelele a sireletse tshaba ya Botswana.
“A le bona buka e bakaulengwe, e bidiwa baebele, jaaka lo bona mokwalo o kwadile, fa re tlhalosa lefoko le ke gore la re ba-a-e-bela, ke gore ba ebela fela ba sa itlhaloganye.”
A le kalo, o tlaa utlwa, a gole e le motho yo o botho.
“A lo tsogile borra” banna ba phaphama.
A mangwe a phuthwe a bewe fa thoko ga tsela gore, jaaka e le thulaganyo, khansele e tle go a tsaya, go ya go a latlha.
A nne a tswelele Motswana a re, go na le go tshwara motho ka pelo.
A ntsha Katlego Ralegoreng mo lebaleng, mme a mo emisetsa ka Thapelo Chabalala.
A o ka re bolelela ka sengwe se e rileng o le kwa ntlong ya ga Biggie, wa se bolelela babogedi mme ya re morago o bo o lemoga fa o ka bo o sa se bua ka e le sephiri se se kwa teng?
A o raya gore le fa e le kutlwedi?” ka mmotsa.
A phadimosiwa ke go utlwa seatla se se bothithonyana se mo ama letlhaa, a ntsha monyenyo wa sehumagadi.
A re Afrika Borwa e tlaa ntsha P70 000 fa Botswana ene a tlaa ntsha P40 000 go ba thusa.
A re ba etela mafelo gangwe mo kgweding, go lekola ka fa lenaneo le tsweletseng ka teng, mme ba kgone go lemoga kgatelopele le dikgwetlho tse baikopedi ba kopanang le tsone.
A re ba kopane e le diphuthego go simolola ngwaga ka dithapelo.
A re banana ba motse wa gagwe ba ntse ba tlhaela kitso ka ditirelo tsa BOCODOL ka ba le kgakala le ditlamelo.
A re banana ke batho ba ba tlhokang bodiredi jo bo leitlho ka gore fa go sena tiiso mo go se ba se dirang.
A re ba ne ba kile ba leka go gana go suta mme Kgosi Bathoen a ba kopa go sutela bomogoloabone.
A re ba ne ba longwa tsebe gore go na le bangwe ba ba dirang tiro eo mme ba ya go phuruphutsha kwa malwapeng a basadi bao.
A re ba ne ba segofala ka morafe o ne wa ba tswa thuso, le gone go bona moithaopi go aga ntlo eo.
A re banna bale bararo ba ba dingwaga di magareng ga masome a mabedi le bosupa, le masome a matlhano ba thusang mapodisi ka ditlhotlhomiso tsa go hula le go bolaya diphuduhudu tse tharo.
A re, ba rutwa gore fa go nale kgotlhang magareng ga bone, ba e bua le rre wa bone pele fa e ka fetisetswa ko baruting.
A re batho ba tshwanetse go tlhaloganya gore mo dingwageng tse di fetileng, dipula di ne tsa nna boutsana, a re ke sone se se dirileng gore moletlo oo o seka wa tshwarwa.
A re batshameki ba kirikete go ralala lebopo ke batho ba ba itlotlang thata.
A re Batswana ba tshwanetse go lema temo ya nosetso jaaka merogo, losene le dinawa mme ba lemela go rekisetsa madirelo a matona le go rekisetsa Batswana ba bangwe ba ba sa lemeng.
A re bontsi jwa bapalami ba ngongorega ka go tshelegelwa ke mahura a diole mme fa ba leka go lemotsha bakgweetsi ka se, ba ba kgaphela diatla le go ba roga tota.
A re borre ba ka ithuta go le go ntsi mo diphuthegong ka e le gone kwa ba ka utlwang ka mananeo le ditirelo tsa puso teng.
A re dikago tse gape di tlhamile mebereko mo motseng le ntswa e le ya nakwana.
A re dilwana tseo di tlaa thusa bana gore ba seka ba ipona tsapa go ya sekoleng fa go le serame ka di tlaa ba thuthafatsa.
A re dimpho tsa dikobo le melora ga di reye gore kereke ya Eloyi e na le matshebetshebe a madi a tlhalosa fa ba kgontshitswe ke lerato.
A re emeleng ditshupo tsa temo thuo ka dinao A re emeleng ditshupo tsa temo thuo ka dinao Ditshupo tsa temo thuo e kile ya bo e le nngwe ya ditiragalo tse ditona mo Botswana, di bile di ratega thata.
A re ene o bete se molangwana ka kgang ya go katolola matamo ka gore metsi a matamo a motlhofo go kgotlelesega a re didiba di botoka thata ka one a tlhatswiwa ke mothaba pele ga batho le leruo ba ka a nwa.
A re e re le ntswa dipalo di supa fa bomme e le bone ba-tswa setlhabelo, go na le borre ba ba kgokgontshiwang mme ba tlhajwa ke ditlhong go ikuela.
A re fa ba dira ditshekatsheko tsa go bona gore motho ke motlhoki ba seka ba latlhelela e bile ba dire tiro e ka lorato.
A re fa ba tlile mo losong, gantsi ba a bo ba tlile go latola moswi mo morafeng.
A re fa go ageletswe go ka nna bonolo gore molemi a lebise morui molato wa tshenyo, go se bothata bope.
A re fa go ka diragala gore mongwe a tshware dithoto tsa go nna jaana o ka di gama a sa di tlhapela.
A re fa ntsa e dirile mathata e le kwa ntle ga lolwapa, mong wa yone o atlholwa madi le go isiwa fa pele ga lekgotla.
A re gantsi batho ba go nna jalo ke ba ba nang le madi mme se se baka gore batho ba tlhoboge kereke.
A re gantsi mo magaeng a bone ga go na bagolo, mme a kopa setshaba go nna ba ikopanya le magae a bone go etela bana, ba ba ruta ngwao, ditso kana thuto efe fela e ba ka tswang ba na le yone.
A re gape merogo eo e ka tokafatsa seemo sa bone sa botsogo.
A re go a ama go bona dikereke di thubega, mme kgang kgolo e le maemo, a re se, se diga seriti sa kereke le sone sa motho mme a gakolola badumedi go itse gore motho ga a ipee maemo, o bewa ke batho ba lebile ditiro tsa gagwe.
A re go bo a le motho yo o tlhaga jaana, batsadi ba gagwe ba ne ba mo fa sebaka mme fela jalo, a se ka a ba swabisa.
A re go dira jalo ga go a siama ka e bile go tshuba matlakala e le molato o motho a ka o otlhaelwang.
A re go dira jalo go ya go tlhamela batho ditiro.
A re go lebega ba ithaya ba re mokgwa o wa bone ke tsamaiso ka ba ikgantsha ka yone.
A re go le pele bana ba le masome mararo mo lekgolong ba ne ba tsholwa ka mogare mme jaanong seo se fetogile.
A re go supagala fa borre ba tsibogetse lenaneo mme ga ba diragatse maikaelelo a lone ka borre ba tlhakanela dikobo ba sa dirise sekausu.
A re go tsena ga gagwe mo motshamekong o, o ne a seka a tlhola a leba kwa morago, mme ka ngwaga wa 2015 a neng a itsege thata mo mererong ya o ne.
A re go tswa goolowe bodirelapuso bo nna le seabe se segolo mo go ageng lefatshe leno, mme ka jalo ga gona jaaka puso e ka bo ikgatholosa.
A re go ya ka dithothomiso tsa bone, monna o tlhasetse mosadi bosigo jwa Laboraro a bolela fa a belaela gore oa mo tsietsa mme ya re a sena go mo dubaduba ka thipa a bo a akanya gore o sule.
A re goya ka dithothomiso tsa mapodise, mmelaelwa one a ipetelela mo ntlong le go kokota a sa kokota fa baratani bone ba ne ba ba robetse.
A re ka jalo baithuti ba, ba ba hile mhago wa go bona gore ba fetola seemo se.
A re ka jalo metse ele mentsi e na le mathata a metsi kwa ditsheng tse disha ka jaana dile kwa ntle ga sekgala seo, mme a tlhalosa fa batla buisana le lekalana la bone lele dirang mealo gore ba bone ka fa baka thusanang ka teng.
A re kakanyo ya gore ke barutegi fela ba ba ka kgonang go tsamaisa matlhabelo e sokame ka jaana lefatshe leno le agilwe la bo la tlhabololwa ke batho ba dithutego tse di kwa tlase mme ba dirile jalo ka bokgabane.
A re ka nako eo Stampore o ne a le mo konterakeng le ba Eric Ramko.
A re ka nna go amogwa setlankana sa go kgweetsa le go lopiwa tuelo ya makgolo a matlhano a dipula (P500).
A re ke ditso le motlhala wa merafe ya Sesarwa,ka go rialo go le botlhokwa thata gore o babalelwe.
A re ke sone seo e neng ere bana ba tshameka ka one ba kgalemelwe ka bogale.
A re kgwetlho e nngwe e tona ke gore fa dikole tsa bana di tswala, bagolo le bone ba batla go tswala, mme seo se busetse dithuto tsa bone kwa morago.
A re kwa Afrika Borwa go motlhofo gore go tsenwe mo dipolasing tsa beng.
A re kwale ditlhaka tsotlhe tsa lefoko, re se tlole tlhaka epe.
A re le fa ba ne ba itsane jaaka botautona ba mafatshe a bone, mme tota ba ne ba na le botsala fela jo bo neng bo fetetse le kwa malwapeng a bone.
A re le fa go direla mo motsaneng wa seemo sa kwa Mabuo go le bokete, o kgontshiwa go dira maiteko ke lerato le a nang le lone mo tirong ya gagwe.
A re le fa puso e thusa bana bangwe le masiela ka lenaneo la boipelego, ba lemogile fa puso e ka seke e kgone mme ba itlama go thusa.
A re le ntswa seemo sa dipalo tse di kwa tlase sa dingaka se le teng, baoki ba thusa thata go namola seemo se.
A re maikaelelo a dikgaisanyo tse, ke go bipolola le go lemoga botswerere mo bananeng kwa ntle ga metshameko.
A re maikaelelo ke go tsweledisa puso ya batho ka batho ya morero gore Tautona Mokgweetsi Masisi a kgone go isa lefatshe leno kwa pele.
A re mebereko ga e tlhamiwe ke puso e le nosi, se puso e ka se dirang ke gore ditsetlana dingwe tse di kgoreletsang babeeletsi di tokafadiwe.
A re melawana ya FIFA le yone e rotloetsa go godisa kgwele mo mabaleng a seemo se se lebegang, ka go dira jalo go ka ngoka babeeletsi mo mererong ya kgwele ya dinao.
A re moalo wa dikago tse motho a batlang go di aga o tshwanetse go sekasekwa pele morago ke gone a ka tswelelang le kago.
A re mokgatlho wa bone o simolotswe ke lekgotla la bopelotlhomogi la Shack Dwellers International kwa India ka ngwaga wa 1980.
A re monna yoo, ga se motho wa sepe e reng boemong jwa gore a nwe, a lelele gore o gare ga bodiba.
A re mopagami yoo, yo le ene eleng rre, o santse a robaditswe mo kokelong ya Palapye.
A re nne re leke go lo oba lo sale metsi, re bo re ba tlhagise gore, ga e gate lore lo kgopo.
A re ntswa a kgona go lekalekanya tiro ya gagwe le tlhokomelo ya ngwana, o lemogile gore pelo ya botsadi e di feta tsotlhe.
A re ntswa wa maloba a re, sejo sennye ga se fete molomo, puso ene ya okeletsa badirelapuso madi a itshetsa le boroko.
A re obameleng dipone tsa pharakano A re obameleng dipone tsa pharakano Re dumalana le mookamela lekalana la kanamaiso mafoko la sepodisi sa Botswana go re, Batswana ba setse ba anyile thuto e ntsi ka melao le kobamelo ya matshwao a tsela.
A re o godile, fela jaaka bana ba bangwe, ba tshamekela mo puleng bare, “pula nkokodi, pula nkgodise, ke tla gola leng”, ya bo ele jaaka ba itumelela marothodi a moroto wa letsatsi.
A re o itemogetse gore, banana ga ba somarela matshelo a bone, ka ba inaakantse le dilo dile dintsi tse di maswe, jaaka go tlhakanelo dikobo, bogolojang ba sa itshireletsa, go dirisa nnotagi le diritibatsi.
A re o lemogile fa kgotla e tlala ka bomme fela ka dinako tsa diphuthego ntswa go na le borre ba le bantsi mo motseng.
A re o ne a dira jaana ka go laola gore go ntshiwe madi le gone go nna teng ga gagwe.
A re o ne a nna mogokgo, mme a tlhatlosiwa maemo go nna motlhokomedi wa dikole, a bo a nna mothusa mookamedi wa thuto.
A re o ne a nna motlotlo go tswelelela a dira tiro ya gagwe ka manontlhotlho, ka jalo le monongwaga o tsene dikgaisanyo tsa mekgabisa ya Setswana gape.
A re o tshwanetse go itshetsa ka yone le ba lesika la gagwe.
A re puso ya lefatshe leno e neela Batswana dipilisi tse di ritibatsang mogare wa HIV, ka jalo ba ba nang le mogare oo ba tshwanetse go ikamogela, ba di nwe, ba tshele sebaka.
A re seemo se ga se ba itumedise mme a supa gape fa le bone ba belaelwa ba kgona go felela ba tswa ka phatlha tsa menwana ba santse ba emetse ditsheko.
A re sekai sa bodiragatsi ke gore baopedi ba ba setseng ba segile tema mo bodiragatsing ba tshwanetse ba amogana dikitso tsa bone le bo setlabosheng gore bokgoni jwa bone le dikitso tsa bone di seka tsa huduga le bone.
A re se ke sesupo sa gore Batswana ba motlotlo ka lefatshe la bone.
A re sekole seo se dirile bontle mo lekwalong la bosupa ngogola ka se nnile le baithuti ba ba tsereng maemo a ntlha ba le masome a mararo le borataro.
A re seo se ka kgonagala ka go re ba dirisanya le banni botlhe ba motse le go ba kopa go tsenya letsogo mo kokoanyong ya madi.
A re seo se ka kgonega fa beng ba dikgwebo tse di setseng di itshetletse ba ka ikatumetsa banana.
A re seo se motlhofo ka jaana ditanka tseo di sa lotlelwe mme motho a ka di bula a kgotlela metsi.
A re se re setlhotlha sa mmidi se ka kopanngwa le boloko go gotsa molelo.
A re se se direlwa gore e seka ya re motho a re o robetse mo lapeng, a bo a tlhodiiwa ke ditshipi tsa ba dikgwebo go bapa le ene.
A re se se kaya mowa wa lorato le kutlwelobotlhoko.
A re se, se rotloetsa magodu go tswelela ba senya.
A re tiro ya setlhopha ke go ruta ditepe tsa manyalo, go bina mo meletlong mme ba eletsa gore mo isagong ba oketse letseno la bone ka go adimisa ditante tsa meletlo.
A re tshwaraganeng ka mowa wa go emana nokeng, go thusana le go abelana jaaka re rutilwe mo tshimologong ya chaba ya rona.
A seka a tlhola a shebasheba Akanyang, mme a tswapetsa kgwele motlhofo go fa setlhopha sa Movers ketelelopele.
A supa fa botshelo ja bone mo liking ya ntha bo fedile.
A tlhalosa gore barutabana ka bo nosi ba ka se kgone go tokafatsa maduo a fa batsadi bone ba sa tsenye letsoga.
A tlhalosa gore o ne a aja serobe, mogodu, dikgobe, dinawa le bogobe tota, ebile a sa dije ka go di ipateletsa.
A tloga a bula molomo, ka lentswe le le bokoa.
A tswelele pele Motswana a re go na le go roka ‘itlho (leitlho) la phokoje.
Avocado ke leungo le batho ka bontsi ba sa itseng mosola wa lone mabapi le botsogo jwa motho.
A wa lebala ne malatsi a, akere o ntse o re dumedisa.”
A ya le bone botlhe batho ba Letloping a ba laletsa.
Baabo ba dira jalo go supa gore jaanong ba nonofetse go gatlhamela tse di masisi tsa lefatshe le go supa go nonofa ga bone.
Baagi ba Lecheng ba ne ba supa fa ba sa itumedisiwe ke maduo a bana, ba bo ba gakolola barutabana go dira ka natla go tokafatsa maduo, ba re batsadi ba ba latlhelelang bana ba tshwanetse go tseelwa dikgato tse di gagametseng.
Baagi bangwe ba motse oo ba ntshitse mogopolo wa gore puso e kobe bagwebi bao ka ba palelwa ke go pepafatsa.
Ba ba itseng ke ba ba neng ba le teng fa lefatshe le bopiwa,” a araba.
Ba ba neng ba laleditswe go bula dikgaisanyo le bone ba ne baseyo.
Ba ba tsileng go supa, ba se ke ba nne bantsi; tse di tsileng go supiwa le tsone, di se ke di kgatlhe.
Ba boletse fa go sena motlhala mo go tsenyeng manyena ka fa tlase ga lenaneo le ba kaileng fa ba ne bana le tshepho mo go lone.
Ba bua gore Dipitse ga di a tshwanelwa ke go fenngwa ke mafatshe a tshwana le Mauritania ka a se thata go le kalo.
Ba buile gore fa Puso e ka tsaya tshwetso ya go dirisa mochine o, ba tlaa itulela kwa gae ka tlhopho ya bone.
Badisa ba ingata ka ditshego mme ba iphitlha.
Ba galaletsa thulaganyo e, ba re e thusa bana go nna le lesedi la gore sekole ke eng, le gore go dirwa eng koo, pele ga ba se simolola.
Ba gompieno bone ga twe ke ba eng, ba ntse jang?
Ba kgaolo ya Tswapong ba re sa le tlholang, re ineeleng diatla metsing, fa Modimo a ratile, motlha mongwe re tlaa kgabola gape!
Ba kopile go baakanyediwa tsela ya Mabuo le Moiyabana, ba supa fa gantsi bana ba dikole ba retelelwa ke go ya sekoleng ka nako tsa dipula.
Bamalwapa le ditsala tsa bagaka ba poko le bone ba tlaa ngokwa go gopa mo go tseneletseng ka matshelo a bagaka ba pele go ba tumisa mo lebopong lotlhe fela jaaka Moesemane wa setungwane sa poko le bokwadi, William Shakespeare.
Ba mo rwalela kwa kokelong, a feta a kgonwa le lomao, a nna malatsi a mabedi a idibaditswe jalo.
Bana ba bantsi nako eo ba tsena sekole ba itse gore ba tshwanetse go ithuta Sekgoa go feta dilo tsotlhe mme ke gone e tlaa bong e le barutegi.
Bana ba lwapa le letona, la ga Barakanye ba tla go ba tseela dikgomo tsotlhe.
Banana ba Domi ba ya go ithuna dinta kwa Tsabong?
Ba ne ba aga matlo ka dithupa tsa moseme (moretlwa).
Ba ne ba konetelela kgang ka gore ba ya go isa maina a le mane, mme morafe wa supa fa o tlaa isa kgang kwa pele ka jaana ba batla go itlhophela moeteledipele wa bone.
Ba ne ba opelela Bangwato dipina tse pedi.
Ba ne ba solofetsa fa ba tlaa fetola seemo morago ga dibeke tse tharo.
Bangwe ba itatlhela godimo ga ba bangwe, botlhe ba batla go tshela.
Bangwe ba kopane le loruo loo mo nageng mme le bone ba tseye ba ye kwa ba go yang.
Bangwe bare go tewa batho ba ba palelwang ke go dumalana.
Bangwe bare Mangole, Mmatli ba jele kganu ba mo laetse, mabapi le dikgaolo tsa bone tsa bopalamente, le fa ba ne ba ka tswelela ba emetse BMD kwa dikgaolong tsa bone.
Bangwe ba re tlope.
Bangwe ba tlaa re, ya kalela.
Bangwe e re boemong jwa go bo kgwela golo gongwe go sele, ba bo kgwele mo baneng.
Banni bangwe ba ne ba mokgwa dikgaba, ba bolela fa ba tla ema nokeng mogopolo wa gagwe wa go thusa baithuti ka dibalamakgolo.
Ba ntebele ke go lebele ba ba ineetseng ba ingaparetsa dipapetlana tlhagiso mo dikgorong, matlhaba phefo le mo mekgwatlheng, go tsibosa dirukutlhi gore ba mo lifelong le le disitsweng ke baagisanyi.
Ba ntse ba re, e rile go bona Batswana ba wetswe ke lehuma, botshelo bo le thata, puso ya tla ka lenaneo la nyeletso lehuma, go leka go tlhatlosa ba ba kobo dikhutshwane.
Barati ba gagwe ba tletse ka boitumelo, le fa ba ne ba le mo leroleng.
Ba re a lebisise le gone gore mosi wa ’kgong tse di metsi o tswa fa kae.
Ba re ba dumela gore Khansele potlana ya Hukuntsi e tseela gore madirelo a ditena ke a banni ba Lehututu fela, le ntswa e le a kgaolo ya Kgalagadi Bokone ka bophara.
Ba re ga ba dumalane le gore ba tlhophelwe leina mo maineng ao mme ba letlelelwe go tshwara ditlhopho go itlhophela kgosi yo ba mo ratileng.
Ba re, ga twe e putlwa ditsebe, fa bone kwa Kgalapitse, ba e tshwere, jaanong ba e rwesa mmolopita gore e tshabe, e ye go swela kwa Rhodesia.
Ba re go dira jalo go fema seemo sa gore di utswiwe mo ma lwapeng kana jaaka ba tlaabo ba di sikere mo mebileng.
Bareki le bone ba ne ba sa tlhole ba mo kgatlhegela.
Ba re lenaneo la ESP ke lefela Ba re lenaneo la ESP ke lefela MAUN: ‘Ka e rua ka tlhoka boroko ka e tlhoka ka nna ka bo tlhoka.
Bare Masisi o nna a le mo lebelong le fa batho ba leka go dira maiteko a go buisana le ene mo maetong le diphuthego tsa gagwe.
Barui ba supile gape fa matlhabelo a lefatshe leno a sa bereke sentle ka ntlha ya boitseme jwa bodiredi le go kobiwa ga bodiredi nako le nako.
Barutegi ba maranyane a metswako (chemistry) ba ka itse se, ka ba kgona go sekaseka boleng jwa sedirwa gore se na le botshelo jo bo kana kang pele ga se ka dirisiwa.
Baruti b aba ruta go aga matlo ka setena le maje b aba letlhisa go aga ka dithupa tsa maretlwa.
Basadi ba tla ba ba tsere ka mtlhala, batho ke ba ga ba ke ba batla go fetwa ke magang.
Ba santse ba bonwa ba aja mesokobantshe(biscuits) le dinotsididi fela tse di sa reng sepe, tse le gone di sa tshwanelang go nowa ke batshameki ba ba tlhwatlhwa.
Ba sepodise ba dirisanya le ba itshireletso go lwantsha borukutlhi jo bo golelang pele.
Ba sepodisi ba ikaelela go dirisa dintša le dipitse tsa bone go thusa mo tlhokomelong, go tiisa ditlhopha tse di beileng seemo leitlho.
Basha ka o ba itse ba le fetola ba re ke Kumakwane.
Basimane ba babedi ba nyetse, waboraro o senyegetswe ke nyalo.
“Basimane ba lekile; tota ba dirile ka thata, ke fela gore go na le bothata kwa botsamaising jwa setlhopha.
Ba simolola go lema ba lemela go ja le go jesa loruo.
Ba supile fa leano le le ba thusitse go menagane go dira dipoelo tse di botoka ka ba bolela fa balatedi ba ditlhopha ba aga ba le bantsi, ba tlatsa ka go re ba ba rokela le di track top.
Batho ba ba tsamaya-tsamayang mo boagisanying, mme ba sa nne foo.
Batho ba hakgamala, ba mmotsa gore, o raya jang.
Batho bangwe ba agelwa matlo a mo nakong eno go bolelwang a setse a tshwara makgolo a mane le metso mengwe.
Batlhaping ke Barolong ba ba ileng ba lomologa mo go ba bangwe ka ntata ya dikgogakgogano le matshwenyego a mangwe a botshelo a nako ya Difexane merafe ya borwa ja Aferika e hereetsega.
Batlhatlhelela dithuto ba felela ba lemoga gore Zolani o tlile diketong, ba mmitsa ba leka go mo gakolola.
Ba tlhotse koo, go jewa nama ele, go nowa dintshe tse Mma Dibabi a neng a tsogile a di ometse.
Batsena bokopano ba ne gape ba buisana ka go tlhoka go tshola ga bomme, tota le borre.
Batshwara ditlhapi bao ba re ga ba bone dipoelo tse di botoka mo thekisong ya ditlhapi ka jalo ba kopa gore go seka ga fetolwa teseletso ya go tshwara ditlhapi.
Batswana ba tlhatlhelwa ka kirikete Batswana ba tlhatlhelwa ka kirikete Lekgotla la Kirikete la Botswana (BCA) le tsweletse ka go dira dithulaganyo ka go farologana go rotloetsa Batswana go tsena mo motshamekong o ka dipalo tse dintsi.
Beleme o tsweletse a re o itse gore go nale dingwe tse di diragalang, ka ntlha ya tumelo ya ngwao ya Batswana ntswa le fa di sa letlelesege mo matlhong a Modimo.
Boammaaruri ke gore ke tshwanelo ya ngwana mongwe le mongwe go ratwa le go akola tlhokomelo ya batsadi boo-babedi, mme go maswabi thata go bona gore bangwe batsadi ba ba santseng ba sena sebete sa go tsaa boikarabelo jwa go nna jaana.
Boatametse o ne a tsena kereke nngwe ya pholoso gone kwa Serowe.
Bo Bogosi bonale beng l Batho ba Tlokweng, gatwe gale rate di number plate tsa AAA, AAB.
Boiditswe o bua kgang e ka nako e badiragatsi bangwe ba e tle ba iphutlhe ba tsene mo mekgwatlheng go lwantsha bogodu ja mmino.
Boiditswe o ne a re dipalo tse di di potlana fela thata ebile di supa gore ga go a tlhwaafalelwa go lwantsha bogodu ja mmino mo lefatsheng leno.
Boitumelo e ne e le jo bo kwa godimo ka ba ne ba le mo mosepeleng wa go kgakola sejanaga sa ga Molemogi, se a se rekileng kwa toropong ya Durban kwa Aferika Borwa.
Bokopano jo, bo botla simolola ka nako ya borobabobedi mo mosong.
Bokopano jo, jo boneng bo tshwere ka setlhogo sa ‘Mme yo o bonokopila’ sene se tshologetswe ke bomme go tswa dikerekeng tsa SDA, magareng ga bone ele molalediwa wa tlotla, eleng Motsamaisa dipuisano tsa Palamente Gladys Kokorwe.
Bomme ba ba tlhokang kgothatso ba ka anywa go le gontsi mo mmeng yo e reng ka la Tshipi a ye go obama kwa Methodist.
Bomogolowe ba ne ba leka go bua le ene mme a sa ba reetse.
Bomogolwe ka le bone ba na le boitemogelo jwa bone boFacebook bao, ba ne ba lemoga fa a nna fela a le mo go tsone dilo tse tsa ditsala le nako e dithuto di a bong di tsweletse.
Bontsi bo ne bo tlile go keteka letsatsi le le bobedi jo.
“Bontsi ja bone ke maZimbabwe.
“Bontsi jwa banana ba dumela fa tiro ya go rekisa e se ya bone mme ba tshwanetswe ke go tlhola mo dikantorong tse di magasigasi ka ba dumela fa madi a le mantsi mo pusong.”
Borukutlhi bo ka tswa bo le teng, bo gomagometsa le go boifisa baagi.
Borukutlhi jwa madi bo diragala kae?
Bosheng go ne ga tsena mo sefofaneng Mmaratwa go leba kwa London go diragatsa teng.
Bosija a re le mapodisi ba ba ithutetseng tiro kwa sekoleng sa sepodise, fa ba tsweletse le tiro ba bona ithutuntsho go ba lepalepanya le seemo sa phetogo tsa tiro ya bone.
Botho wa Modimo o dumela jaana ka bofofu, ba ba itseng dikgang le bone ba tshaba go tsoga ba di pakela, kana Setswana sa re phokokgolo ga e tswe ka ngwana wa motho.
Botlhe ba dumalana, boitumeo e le bo bogolo.
Botoka a tshabela kgakala.
Botshelo ga se tsela tshweu ka nako tsotlhe.
Botshelo ja Basetedi ja phophoma.
“Botshelo jwa me ga bo a fetoga ka theko e ne e le boutsana.
“Di dirisiwa mo patlong, e le tlotla le tlhompho ya gore ngwetsi a bewe tsale mo magetleng.”
Dikakanyo tsa nna mafaratlhatlha, Kgomotso a se ka a kgona le gone go bala ka nako ya go ithuta ya maitseboa, a letile fela go utlwa tshipi e lela.
Dikarabo dipe tse ba tla di ntshang ke tsone di ka go fang tsela ya gore go tswa foo kgato o tsaya efe.
Dikeletsane le ngwana wa gagwe ba utlwa modumo wa yone o ntse o ya tlase, le lorole lo phatlalala mo loaping.
Dikgaisanyo tsa motshameko wa kirikete tsa Botswana di direlwa go neela bakatisi ba ditlhopha tsa setshaba sebaka sa go bona le go tlhopha batshameki ba ba ka akarediwang mo ditlhopheng tsa setshaba.
Dikgang/Daily News fa e bega ka fa batsadi ba neng ba bua ka teng ya re; ‘Batsadi ba ne ba leboga barutabana go ba lemosa nako e sale teng fa go na le dilo dingwe tse di sa tsamayeng sentle.
Dikgang - Seboko sa segopa se tlhasetseArchives from 1999 till 2012 » Seboko sa segopa se tlhasetse Lephata la temothuo le itsise setshaba gore lefatshe leno le wetswe ke seboko sa segopa, se se ganyaolang dijwalo le tlhaga, bogolo jang mo mafudisong.
Dikgang - Temo e ka nyeletsa lehumaArchives from 1999 till 2012 Mongwe wa balemi kwa masimong a Mmakanke mo kgaolong ya Kweneng, Mme Dineo Ithuteng wa dingwaga tse di masome a supa le bongwe (71), a re temo e botlhokwa thata mo botshelong.
Dikgang - Thuto ga e golelwe e botlhokwaArchives from 1999 till 2012 » Thuto ga e golelwe e botlhokwa Morutintshi kwa Molepolole, Mme Lorato Mojakgwathe o rotloeditse bagolo go inaakanya le thuto ga e golelwe.
Dikgang - Tokafatso maduo e botlhokwaArchives from 1999 till 2012 » Tokafatso maduo e botlhokwa Mothusa tona wa lephata la temo-thuo, Rre Oreeditse Molebatsi o kopile badiri ba lephata leo ba kgaolo ya Borwa go tokafatsa maduo a bone mo tirong.
Dikhondomo tsa Latex di tshephega go le kae mo go sireletseng HIV?
Diletso le mantswe di tsamaelana sentle, mme pina ya Molepolole yone e tla a ya thata mo dipelong tsa Bakwena, ka morwa Moroka a ba neela leboko le le monate la bone, a ba tsaya ka motlhala go simolola kwa botswa go fitlha kwa Phualerole.
Dingwe tsa dipina tse ke difela tse di itseweng, mme Pheto a di opela ka tsela e mongwe le mongwe a ka kgonang go di itumelela.
Dipetelelo di a gola kwa Mahalapye Dipetelelo di a gola kwa Mahalapye MAHALAPYE: Mapodisi a Mahalapye a tlhotlhomisa ditiragalo tse pedi tse mo go tsone basetsanyana ba ba dingwaga tse di kwa tlase ba beteletsweng ka mafelo a beke.
Diphoso tsa seemo se e ka nna go itebala le go sa gakologelweng go itshireletsa mo mogareng wa HIV.
Dipina tsa Scheki le Ke Lenyora ke tsone tse tota di emeletsang barati le balatedi ba mmino, bogolo jang ba ba abetsweng fa go tsenwa ka fa go jeng motwane.
Dipina tse di apeilwe ka mokgwa wa tumelo ya sekeresere.
Dipuisano tse ka bontsi o di gatisitse go itirela bosupi.
Distribution Channel Ke mme wa dingwaga tsedi masome a mararo le bone, kena le bana bale bararo.
Distribution Channel Ke ne ke kopa kgakololo mabapi le kgang yame.
Distribution Channel Ke rre wa dingwaga tse masome a mararo le bosupa, ke na le bonnake ba le babedi ba basetsana.
Distribution Channel Re kwalela Kutlwano re na le mathata mo motseng wa Mmandunyane.
Distribution Channel Volume 50 Issue 1 - January 2012 Motse wa Lerala o ne wa etelwa ke bontsintsi ja batho Sedimonthole a tlhola gane, dikoloi go sa buiwe bontsi jwa tsone e le la ntlha di bonwa kwa Lekadibeng.
Distribution Channel Volume 50 Issue 8 - August 2012 Ao!
Distribution Channel Volume 50 Issue 9 - September 2012 O sha ntshi o ogolang Mmamontsho?
Distribution Channel Volume 51 Issue 10 - October 2013 Tshwene e ratile go bolaya monyadi Tshwene e ratile go bolaya monyadi Kana betsho, lo tle lo re ke goletse kwa godimo jaaka kgamelo.
Distribution Channel Volume 51 Issue 1 - January 2013 Batho ba Modimo…! ke jetse malatsi a Botsalo jwa Morena mo kgobedung!
Distribution Channel Volume 51 Issue 4 - April 2013 MmaMotona a tsogela kwa mmarakeng go ya go bula nako e sa le teng, go re ba ba fetelang ka fa diofising tsa khansele ba reke borotho go ya go fitlhola, bangwe e le go nwa one moro go gotlha legano.
Dithulaganyo tsa peo ya ga Kgosi Kebinatshwene di supa fa Kgosi Lucas Mangope a tla nna mongwe wa dibui tsa tlotla, le Kgosi Victor Supeng go tswa Aferika Borwa.
Dithuso le ditirelo di fiwa jang Dipotso le dingongorego tsa bone di arabiwa jang?
Ditlhopha tsa ya go ikhusa di lekana ka dinno.
Ditlhopho di ne tsa tshwarwa Kgosana Mmereki a se yo, yo go boletsweng a ne a sa tsoga sentle.
Ditonki le dikgomo di fula sephato sa mebele ya tsone go ya godimo e apesitswe ke metsi.
Ditoro tsa gagwe di ne di le mafaratlhatlha, a eletsa gore a se ka a bo a boela kwa tirong a kojwa ke tlala mo gae.
Dituelo tsa bofelo re di dirile ka Firikgong monongwaga,” Ralotsia tlhalosetsa Palamente jalo.
Dr Sebina o buile jaana fa a ne a buisa phuthego ya barui kwa kgotleng ya Serowe bosheng.
Dr Seretse Khama Ian Khama a go busetsa seriti mo matshelong a batho ba ba tlhokileng lesego.
E amogetse lomao lwa bofelo lwa tatlhegelo mo bekeng e re tswang mo go yone.
E a re fa e timetse mme e batliwa go twe e tsewa ka motlhala.
E bo e le fa morwalo o saletse mosadi a le nosi.
E, e lebega e le tiro e ntle, e ka thusa setshaba, e bile motho a ka itshetsa ka yone.
E e neng e duela.
E fositse ka gore, ‘gole’ o raya kgakala.
“Eish nyalo ene e pateletswa ka dinako tsa rona ngwanaka mme le fa gontse jalo nyalo, ya Batlokwa e pharologanyo le tse dingwe.
E ka re fa go bonwa motho a dira e kete o lapile, ga twe, a thanye, a dire a tsentse marapo dinameng, go rewa gore, a dire ka natla, a tlhagafetse.
E, ke yone tlhaloso ya lefoko ‘lepotlapotla.’
E le sekai a re re, re kwa ga Mma Ditshenyegelo, go itisitswe ka ‘keledi tsa motlhotlho’.
Ene a re, seo ga se go phepafatsa, ke go oketsa leswe le go anamisa malwetse.
E ne e le semphete ke go fete, maoto a lebile Dikhukhung kwa pitsong ya nyeletso lehuma.
E ne e tshwere mokwalo go tswa kwa mongweng yo o neng a sa ikwala leina a bolela fa a bone Molebo a atlana le Letsopa.
E ne ya re ka ngwaga wa 1995, ga tlhagoga bolwetse jwa dikgomo jwa lekgwafo jo bo bonyweng la ntlha kwa lecheng la Xaudumo kwa kgaolong ya Okavango, mme puso ya patelesega go nyeletsa dikgomo tsotlhe tsa kgaolo eo ka 1996.
E ne ya re ka ngwaga wa 2007 ra tshola ngwana wa mosimanyana.
E ntse ele kwa moletlong oo, Mokwaledi Mogolo wa BDP Botsalo Ntuane o kaile Khama jaaka moeteledipele yo o bonolo e bile a le tsebe ntlha go reetsa dilelo tsa Batswana ka kakaretso.
E ntse e le mo phuthegong eo, kgosi wa motse oo, Kgosi Richard Serumola o kopile morafe go emisa go tsholola dikgang, a re go dira jalo ke go gakatsa borukutlhi.
Ere balekane ba gago ba emelela o emelele nabo gore kamoso o bo o na le sengwe seo se itsheletseng.”
E re go ntse jalo, fa a bua ka moono wa mokete, Edwin Manche wa lephata la metshameko le ngwao, o tlhalositse fa lephata la gagwe le bereka ka bokgabane go tsenya mo mekwalong ditiragalo tsa go ipelela ngwao di tshwana le tse.
E re lefoko le le lengwefela, a le dirise gantsi go raya dilo tse di farologanyeng.
E re le motho a feta fela a dumedisa, a je a kgore, kgotsa a fiwe go ya go ja kwa pele.
Ere ntswa Ginger e sa tlhole e mela thata mo dikgweng, go dumelwa gore e tlholega kwa India.
E re ntswa mogote o ne o ntsha tlhapi mo metsing, go ne go rile thii!
E re se gaketse se tlhaba, Motswana a re phefo e tswa borwa.
E rile a amogela thomo, Rre Sane a supa fa a sa ithute boeteledipele.
E rile a bua mo potsolotsong le BOPA, a re o filwe P99 000 ka 2015 go simolla kgwebo eo.
E rile a bua mo puisanyong le moemedi wa DBE, Mme Ntefo Montshoe a supa fa maikaelelo a bone e se go itebaganya fela le bagwebi.
E rile a le mo phuthegong kwa Letlhakeng, banni ba motse oo ba ngongorega ka tse di farologaneng jaaka tiego ya ditlhabololo.
E rile a tlaleletsa potso ya gagwe, Mopalamente Salakae a kopa go itse fa go setse go thapilwe rakonteraka, mme Mothusa tona Mzwinila a bolela fa thulaganyo eo e tlaa dirwa morago ga go rurifadiwa ga madi a tlaleletso go tswa mo pusong ya Botswana.
E rile a tsibogela kgang eo, mothusa kgosi ya Hukuntsi, Kgosi Molaodi Leipego a dumalana le mafoko a borangwanaa Kgosi Cosmas Moapare gore, tshwamaiso eo, ga e rerwa sentle, eleng go tlhomiwa ga ga Tshweneyagae.
E rile banni ba akgela, ba dumalana le lekgotlana la Shishana, ba tlhalosa fa le le botlhokwa mo matshelong a batho ba kgaolo ya Ghanzi.
E rile boemong jwa gore e re ‘methale,’ Dikgang (Daily News) ya re, ‘metlhale.’
E rile dingwaga di ntse di tsamaya, a tsosolotsa kitso ya gagwe gape.
E rile fa botsamaisi jwa Mapalastina bo bolela fa bo neela mokatisi Mpote marapo a go kgweetsa sekepe sa Mapalastina go ya pele le liki ya BTC, bangwe ba ba neng ba sa dumele mo go ene gotlhelele, ba simolola go dumaduma, ba ngongorega.
Erile fa go begwa nako ya gore baopedi ba simolole go romela ditiro tsa bone tse ba eletsang go tsenelela dikgaisano ka tsone monongwaga, bangwe ba ngongorega thata ka gore sebaka se se beetsweng go romela le go tswalwa e khutshanyane fela thata.
E rile fa maitiso a wela, batlhophi ba simolola go leba kwa matlhophelong ka go farologana ga one, go ya go dirafatsa tshwanelo ya bone ya go itlhophela morongwa yo ba mo ratileng.
E rile go utlwa lefoko le, ngwana mongwe a botsa gore, go ola lonao ke eng?
E rile ka 2016 a iteka lesego gape mme a tswelela ka go dira bontle gore a felele a tsere maemo a bobedi mo dikgaisanyong tsa lefatshe lotlhe.
E rile maloba ra bua ka manatetshapuo a lefoko ‘pelo.’
E solofeditse MPE kamore ele nngwe go simololela tiro mo yone.
E tle ba re ke tsa basetsana.
Faa amogela morafe, Mothusakgosi wa Palapye, Michael Maforaga, a tlhalosa fa banni ba motse oo ba tshwanelwa ke go ipela thata ka jaana o le sekao sa kgolo ya Botswana fa esale ka boipuso ka 1966.
Fa a araba matshwenyego a morafe, Mopalamente Olopeng o rotloeditse ba komiti ya ditlhabololo tsa motse go dirisa madi a dikgaolo tsa botlhopi a ditlhabololo go tsenya makgabaganyo a batsamaya ka dinao le difokotsa mabelo.
Fa a bua ka batshameki ba ba ntseng ba tshwenngwa ke dikgobalo, ebong Nijel Amos (800m) le Baboloki Thebe (400m), Otsetswe o boletse fa ba sidilega, mme ebile dikgobalo tsa bone di ne tsa seka tsa bonwa di le masisi jaaka di ne di akanyetswa.
Fa a bua mo potsolotsong bosheng, Rre Sekaba yo o tlwaelesegileng ka Uncle Dipopae a re o itebagantse le go ruta bana, mme a tlhalosa fa ba tlhoka motho yo o pelotelele.
Faa fa phetolo, mmakaseterata Mokoni a kaela mosekisiwa fa a tlaa utlwa phetolo faa iponatsa gape mo lekgotleng mo nakong ee tlang.
Fa a leka go ikuela gore o gateletswe, kgetse ya gagwe e ne ya tshololwa ka Moranang a tlhola malatsi a le lesome le bosupa monongwaga.
Fa a sa dire jalo, kgwebo e tlaa phutlhama.
Fa a sale foo, o bona thobane fa tlase ga ntlo.
Fa a setse a godile, go nna thata gore a utlwe ka o setse a na le mekgwa le ditsela tsa gagwe tse a di tlwaetseng.
Fa a tsena koo, a fitlhela dikgomo dingwe di se yo.
Fa a tswa la gagwe, Kgosi Mabodisa Montshiwa kwa Mochudi ene a re, ka Sekgatla ga gotwe nyalo ya lefufa, bone ba re mosadi wa bobedi le wa boraro.
Fa a wela, ke fa a mmontsha tsela.
Fa ba akgela, banni ba ngongoregetse bonya jwa SHHA.
Fa ba na le mogare, go ka ba thusa go tlamelwa, le go ba itsa go anamisa mogare.
Fa ba ntse ba le foo, ga tla ba bangwe gape ba le bararo, le bone ba feta ba bitsa ya bone emetshane, ba nna foo.
Fa ba ya go bona nama, ba fitlhela e tletse boboa.
Fa bosupi jo bo bonweng mo dipatlisisong bo supa molato, kgetse e neelwa mookamedi mogolo wa bosekisi wa setšhaba go e sekaseka lego sekisa.
Fa ditiragalo ka mefuta ka Labotlhano di ntse di refosana kwa lebaleng legolo la metshameko, Batswana le batsenamoletlo o ba aja monate wa ditiragalo.
Fa ditlhopha di tshwara borobabobedi tsone di ne tsa sala di utlwile botlhoko go bona di salela morago, se jaanong se di itsa go roma ntlhopheng wa tsone go ya go ba direla tiro e ntle ya go tlhopha ntlhopheng yo ba mo ratang, ebong Sebego.
Fa e bega kgang e ya Mokoswane, Dikgang (Daily News Labone Mopitlo 30 2017) ya re; ‘….
Fa e ka re motho a rema, selepe sa tshwaphoga sa mo thuba motwane, selo seo e ntse ke kotsi.
Fa e le go kapa bolo gone e ne ele se se utlwisang botlhoko ka makgarebe a Botswana a ne a kapa phefo fela bolo yone e fetetse kwa mosetsaneng wa Uganda, Zambia kgotsa Aferika Borwa.
Fa e ne e le leina la tlhogwana ‘mo’ jaaka mosukujane, ke gone go ne go ka twe, ‘O ka o bona ka….
Fa e tlhalosa lefoko le, Thanodi ya re, ‘seemo sa go nna le bana le go ba tlhokomela.’
Fa gare ga beke re leka thata gore ba seka ba kgoreletsega mo thutong.
Fa go apeilwe nama, ntate o ne a ntsholela thata, a leka jalo go supa se a se buang”.
Fa go buiwa ka metsi gone, ga le a dirisiwa sentle.
Fa go ka bonwa, tlhako eo e tlaa salwa morago, e latiwe, mme go twe kgomo e tsewa ka motlhala.
Fa go na le wa mosimane, le fa a le monnye mo go ba basetsana, go twe o tshwanetse go ja pele ga bana botlhe ka ke ene rraabo.
Fa gongwe ba goroga maitseboa.
Fa gongwe ba ne ba a tle ba nne mo ntlong ya borobasogo ba mmotse gore tota ke eng fa go ne go diragala jaana, gore ba tlhokafalelwe ke mmaabo ba sa le bannye.
Fa go nna jaana, e bo e dirile Ga E Golelwe, e ba buletse tsela.
Fa go ntse jaana, ke gone Motswana a re motho o lomile ka meno.
Fa go ntse jalo go padile fa kae?
Fa go tshwaiwa kgomo, letshwao le, le besiwa mo isong gore le gotele.
Fa HIV e tsena mo masoleng a mmele e itshwaraganya le karolo eo ya mmele,(lesole) mme e kgona go iphitlha moo dingwaga.
Fa lephata le sena go sekaseka dikopo, molaetsa o isiwa kwa go ba ba atlegileng.
Fa malatsi a ntse a feta mme pula e sa bonale, morafe wa nna fatshe wa ipotsa gore go dirwe jang ka lenyora le.
“Fa o bona ke rata o tla morakeng jaana, ke gana gone mo.
Fa o sa itse go dira selo, mme yo mongwe fale a itse go se dira, ga go rone gore o atamele, o mo kope go go thusa.
Fa, re bona Monwedi a ne a dumlanye le ba bangwe gore o tlaa ba tshwara mo tseleng.
Fa re ka fenya motshameko wa rona wa bofelo kgatlhanong le Chobe, re tlaa bo re falotse selepe sa magagane, “a rialo Bright.
Fa re kwala ‘Ere,’ jaaka Naledi e kwadile, seo ga se Setswana, ke Sekgoa.
Fa re lebeletse ditso,sepodisi sa Botswana, se na le dingwaga tse di fetang lekgolo, se ntse se le teng, go ya le kwa nakong ye lefatshe le, le simolola go bidiwa Bechunaland.
Fa re ntse re tla, re kopana le Dikgang/ Daily News e bega ka loeto longwe lo mopalamente wa Nkange a neng a lo tsaya nako nngwe go ya go lekola kgaolo ya gagwe.
Fa re sa leme, re tlaa ja eng, re se tsaya kae?
Fa re ya kerekeng, bangwe ba tlaa goroga ka nako, tirelo e simolole ba le teng.
Fa setlhopha sa Kutlwano se goroga kwa Monong mo mosong wa letsatsi la Matlhatso, se ne sa fitlhela bomme bangwe ba motse oo ba koname, ba thinkgetse ba dira mekgabisa ya setso.
Fa, Setswana se tlaa re, Naledi o kitimeletsa Morwadi.
Fa thuto-puisanyo e sena go fela go ne ga bulelwa motseletsele wa ditiragatso go simolola fela ka poko, kopelo, metshameko, dipolelo, dikoma jalo jalo.
Features - LIMID e belege KgalagadiArchives from 1999 till 2012 Lenaneo la temo thuo la LIMID bogolo jang la thuo ya dihutsane le ogotse ba le bantsi mo lehumeng mo kgaolong ya Kgalagadi borwa.
Fela Bosija yo o tsereng marapo mo go Christopher Mbulawa, a re ba ipona ba kgotsofalela tiro ya bone.
Fela jaaka Batswana ba sa dumalane ka lefoko la lehuma, bangwe ba re ke lehuma la nta ya tlhogo, ba bangwe ba re ga twe la nta e tshetlha, le ka go itlhaba ga ba dumalane.
Fela jaaka lefatshe ka bophara le tlaa bo le ipelela letsatsi la bomme, maikaelelo a kgatiso e ke go ipela le bone le go supa dikgwetlho tse ba kopanang le tsone.
“…fela jaaka le nna ke kopane le my half brother ngogola mme re ise re ko re utlwe batsadi ba rona ba tsositse modumo ka kgang e,” Kabelo a tlatsa jalo ntswa a sa rotloetse mokgwa wa tsholo ya bana kwa ntle ga lwapa.
Fela jaaka le phirima, go tsene letlatlana e le nako ya go ise go nne lefifi thata.
Fela jaaka Mme Moje, Mme Oratile Mlebye le ene a re Molefhi ke motho ka batho ebile ga ana boikgogomoso.
Fela jaaka mo kgwebong nngwe le nngwe, dikgwetlho di teng mo kgwebong ya go loga ditlatlana, mme tshosoerweleng ya tsone ke ya go tlhoka mmaraka.
Fela Motswana a re, a botshelo ga a site, go sita a loso.
Fela re setse re kile ra bua gore, dilo tse ga di tshwane.
Ga a batle go bolelelwa kgotsa go utlwa ka ba bangwe; o batla go ikutlwela (go itseela) ka ya gagwe tsebe.
Gaabole a ikuela mo go Tautona ka le ba boipelego tota ba sa mo tswa thuso.
Ga a siama, ga a supe botho le maitseo mo go rona.
Ga baa tsiediwa ebile ba ne ba sa itepeletse.
Gaerolwe Mesho Kwerepe Tribute to Sir Ketumile Joni a MASIRE - Botswana GuardianFearless & Responsible Gaerolwe Mesho Kwerepe Tribute to Sir Ketumile Joni a MASIRE Nna Gaerolwe Mesho Kwerepe ke tsala ya Sir Ketumile Masire e tona.
Ga ke itse, jaaka ke go bolelela, o ka botsa Tautona Khama, gongwe o ne a tlhobogile gotlhe, mme boammaaruri ke gore ko bofelong ke nna Mothusa Tautona.
Ga ke kake ka kgona go tshela ngwanake a le kgakala le nna.
Ga ke tlhaloganye gore ke eng rre wa gago a sa nne fa fatshe le wena la lebisana mabaka ka kgang ya lona.
Ga nna jalo ya ranolwa.
Gantsi lefoko le, le dirisiwa fa dijo e se tsa sepe, ke gore, di le dinnye.
Ga o kake wa tumpola ngwana wa gagwe o bo o re dilo di ka apara tshiamo, nnyaa!
Gape, fa TAFIC e ntse e nna popota go ka mekamekana le mekaloba ya BTC, boradikgwebo le dikompone ba ka tiya moko mme ba e thusa ka madi.
Gape ga ke itewe ke letswalo fa ke dira jaana, godimo ga moo ke bo ke nna maaka, eseng maakanyana, maaka tota.
Ga re a ka ra tsamaya sekgala se seleele fa sekgwa se simololola go kitlana thata.
Ga re a tshwanela go bogisiwa jalo, batho ba a duelwa ga ba fe bana mahala.
Ga re batle go belaela gore e tla a re morago ga bontle jwa dingwaga tse di masome matlhano lefatshe le boele kwa morago.
“Ga re gane lefoko la Modimo.
Ga se ene wa ntlha ebile ga se ene wa bofelo.
Ga se nako ele, e bana ba neng ba ka tsoga, kana ba lala fela, ba ise ba ke ba gotlhe legano ka sepe.
Ga simolola madubadube gare ga morafe, go fitlhelela Kgosi Kgolo Lotlaamoreng kwa Borolong a laela gore Molaodi a tle a tlhome Kgosi e se ka taelo ya morafe ka matsalo a Kgosi mme e le ka ditlhopho.
Ga thiba leru le le ntsho, ga tsoga diphefo, ga fifala.
Ga twe carrot e thusa go lwantsha malwetse a kankere ka go farologana ga one jaaka kankere ya mala, sebete, santlhokwe, lela le le tona le a mangwe fela jalo.
Ga twe dipuisanyo tse di ne di tshwerwe ka maikaelelo a go rutana, go abelana megopolo, le gone gore go ka dirwa jang kgotsa eng gore kereke e tswelele pele.
Ga twe e ne ya re mo makukung a matona a kgwedi ya Phukwi e le lesome le boraro ka ngwaga wa 1980, letlapa le la kgokologa mme la ruthagana fa fatshe la bo la phatlalala go nna ditokitoki.
Ga twe e rile go bona botlhokwa jwa poso, fa masole a boa kwa ntweng, a feta a aga poso ya Mathubantwa ga tlogelwa Mopennweeng ole.
Ga twe e rile go tlatsa se batho ba neng ba lela ka sone, modulasetilo wa lekgotla le le botlana la kabo ditsha kwa Mahalapye, a bolela gore, tota ka fa molaong, morafe o ka bo o ne wa rerisiwa ka go epiwa ga motlhaba mo motseng wa bone.
Ga twe fa ba sa se je, dipelo di tlaa nna di mo gopotse mme bana ba tshelele mo bohutsaneng.
Ga twe go dira jaana, e ne e tlhakolwa gore e re e ya kwa digotlong, go letela letsema le le tlang, e bo e se leswe.
Ga twe, ‘Gore o lemoge lengana, o ka o bona ka ….’
Ga twe go tlaa agiwa kokelo e na le malao a le masome a supa go arabela selelo sa mosuke kwa kokelong ya Tutume.
Ga twe go ya kwa godimo, o ka gola boleele jwa dikgato di le masome mabedi.
Ga twe go ya kwa godimo, setlhare se, se gola boleele jwa dikgato (dimethara) di le masome mabedi le botlhano fa ka bokima gone se tshwara dikgato tse di lesome le bone.
Ga twe mogolwane wa lephata la temo thuo, Rre Peter Manguba, a re podi e bogadi bo gaufi ka e kgona go tsala gabedi mo ngwageng.
Ga twe mongwe wa maloko a bolela fa mokgatlho o, e le wa boithaopo mme o thusa puso ka o bonye e ka se ke e kgone tsotlhe tse di e lebaganyeng e le nosi.
Ga twe mopalamente o ne a aba ditlhare tsa meriti.
Ga twe mosadi yo o butse sekole sa go ruta batho go kgweetsa dikoloi.
Ga twe motsadi mongwe ene o ne a re, o nna a bofile mala ka tukwi, ka ga a ke a itse gore, a ngwana wa gagwe o tlaa boa a tshela.
Ga twe phefo e tswa borwa, morwa o dirile sengwe, mogwang o ile borwa, selo se ile le mogwang borwa, go bo go twe mosadi ga tswe borwa e se phefo.
Ga twe sengwe sa dilo tse ke gore, komiti ya lone e tlhaelelwa ke maloko.
Go a bonala kgwebo e ne ya mo rata, ya tswelela sentle, mme a nna le keletso ya go e atolosa.
Goaletsa, ga se go itse go bofa…o tlhokile mogakolodi ruri.
Go amana le mathe, dikeledi, kana mofufutso ga go ise go supe fa go feletse go anamisitse mogare wa HIV.
Go a supagala fa Mme Kgarametso, 40, a tsenye mo kgwebong ka lorato.
Go a swabisa gore a bo a ithekela dikoloi le mekgabo mme a sa tlhokomele ngwana wa gagwe.
Go bala re ka bala ra utlwa gore ga tweng.
Go batlisisa thata ka kgang e, Naledi e ne ya tlhotlhoma le marekisetso a Gaborone mme ya kopana le Batswana.
Go boeng kwa Israel ka feta ka ruta mo sekoleng sa temothuo Botswana Agricultural College (BAC) dingwaga tse tlhano.
Go bona e tsubaletse, e tswa ka motse, pelo tsa nna di tshweu.
Go bona ka fa a neng a dira sentle ka teng, ga twe batho ba mo rata mme ba simolola go kopa gore a ba thuse.
Go bonala gore ba ne ba nna sebaka koo ka go na le dilo dingwe tse bomaitseanape ba ntseng ba di farantlholola gone kwa jaaka dingwe tsa didirisiwa tse batho bao ba neng ba di dirisa.
Go bonalagore mongwe o ne a mo utlwile ka tsa ga Morakile.
Godimo ga moo, go bolelwa fa go ne ga rekwa dilwana tsa kago, go lebilwe gore leloko le tlhoka eng.
Go dira Chobe ya simolola go ka itharabologelwa mme ya phamola kgwele le go e amogana sentle magareng ga ga Dimpho Gaabonwe le Seseko yoo feletseng a koba dinonyane mo lowaping jaaka kgwele e ne e tlola dikota.
Go diragatsa se MPE e na le setlhopha sa ditsala tsa barutegi kwa bommadikole se se itlamileng go thusa mo dipatlisisong.
Go dira jalo go tlaa re timetsa, re tseye gore, tsotlhe ka mananeo a, ke tsela tshweu ntswa go sa nna jalo.
Go fetile malatsi dikgang mo Letloping e le ka monna yole, yo o neng a tshabuela mo tsageng kwa ga Mma Morwadi.
Go fitlha jaana, Naledi, Daily News le Kutlwano, ke tsone di tshwereng ka thata go dirisa Setswana.
Go koafala ga masole a mmele go kgona go ama ditshika tsa mmele.
Go lebaka Mme Bathobakae a tlhokafetse, mme go nnile tiego ya go begwa ga letsatsi la ditlhopho tsa koo ke Tautona Ian Khama.
Go lebega fa motse o, o ntse o se na diofisi tsa kgotla mme jaanong, selelo se, se tlaa fela.
Go lebega go sena tshepho bobeding jwa lona.
Go le gantsi go thata go tsosolosa lerato fa le fedile, fa e se go amogela seemo wa tswelelela pele le botshelo.
Go leka go rurifatsa kgotsa go ganetsa se Tlale a se buileng, megala ya ga mmaagwe morwae e ne e seo mo phefong.
Golo gongwe le dirisitswe e le ‘ata,’ fale la dirisiwa e le ‘ate.’
Golo gongwe mo polelong e ga twe; ‘A re ba dirile seo e le go leka go bontsha bana bao lorato….
Golo gongwe pego ya re, pula e ne ya baka tshenyo mo lwapeng lengwe mme ntlo ya gosomana.
Gompieno bomme ba amega thata mo go rekiseng ditagi ka one mabaka a. Ga re ntshe bomme ka leso legolo.
Go na le batho ba ba dumelang gore lonao le leoto ke selo se le sengwefela, ga go na pharologanyo epe fa gare ga tsone.
Gona le borre, bomme ba kgona go ipopa ditlhopha mme ba gakololane le go amogana bopaki ka dikgwetlho le dikatlego tsa matshelo a bone.
Gone foo, a simolola go laletsa batho gore, o tlaa nna le tiro, mme ba tle go mo tsaya tema.
Go ne ga twe, setlhare se, se ne se dirisiwa methale e mesha ya ditlhaeletsanyo e ise e nne teng.
Gone go monate ka ke ne ke sa solofela gore nako nngwe go tlaa diragala.
Gongwe go tlhoka go nna teng ga moletlo ngogola go ba thusitse gore ba kgone go lemoga le go baakanya dilo dingwe.
Gongwe wena o tlaa dumalana gore di bidiwa jalo.
Gontle ene a bo a ne a etse sengwe tlhoko mo mokwalong o re neng re o badile mo botong.
Go ntse jalo ka seatla.
Go opela ga simologa a tsalana le basimane ba ba tshwanang le ene, ba simolola ka go opelela monate, ba tudukanya dibagabiki ba natefelelwa.
Go potlaka ke go dira ka pela; go dira ka bofefo kana ka bonako.
Gore ba wela kae, mopalamente a re e rile go segwa melelwane, bontlha bongwe jwa Monokela jwa wela kwa Paje.
Gore re ipelafatse ka Setswana ke gore re se bue, re se kwale, ka kelotlhoko, ka botswerere le ka manontlhotlho, e seng ka go se latlhelela.
Go rupa ga borre ga se go thibela go tsenwa ke mogare wa HIV.
Go sale foo, bangwe ba bitsa setlhare se ba re Mothata.
Go santse go tshwarwa kwa le kwa ka go lebega kalafi e go beilweng mo go yone e na le ditlamorago tse di botlhoko go gaisa mo di kgonang le gone go gapela balwetse botshelo.
Go simolotswe ka mmino wa Setswana ka go farologana ga one, e le go jesa batho ba ba neng ba se kae ba baneng ba setse ba gorogile monate.
Go tlhalositse jalo barui bangwe ba ba akotseng lenaneo leno bosheng mo potsolotsong ya lekala la dikgang la BOPA.
Go tlwaelesegile gore batho ba le bantsi ba se ke ba supa dikai dipe fa e le gone ba tsenwang ke HIV.
Go tshwanetse ga nna jalo ka tshaba nngwe le nngwe e tlamega go dira se se e berekelang mo go tse di tswang mo ngwaong ya bogologolo.
Go ya ka ditshwantso, go lebega batho bane ba e alotse mme ya iphitlhela ele fa gare ga mokgwatlha wa lelwapa la rona le lelengwe,” Omphile a tlhalosa jalo.
Go ya ka molao wa lekgotla la metshameko, setlhopha sengwe le sengwe se tshwanetse go tlhomamisa gore kwa metshamekong ya sone ya gae e babalesegile.
Go ya ka Naledi, dithotse, fela jaaka maungo a tsone, di na le dikotla tse di farologanyeng tse di agang mmele.
Go ya ka pego, go ne go belaelwa fa bana ba diiwa go ithuta ke dilo tsa lorato.
Go ya ka pego, morafe wa Lerala/Maunatlala wa se ka wa ya le mafoko a gore, mebala re e bona (kgaka) e sule.
Go ya ka pego, ya se ka ya nna mopalamente fela a buang kwa phuthegong ele ya Palapye.
“Hee, ke akanya ke le ko primary, re ne re ja ma run-away (menoto) le ma look-around (melala),” ga latlhela rre mongwe wa batsena moletlo.
“Heelang ga re motho yo ke Otlaadisa o ratilwe go bolawa ke ntsa.
“Heela tlhe ngwanaka o mosimanyana wa ga mang, a wena ga o ye go ja?” ngwana a se ka a tswa molomo.
Hee! ya nna tshwarang tshwarang.
Ipabalelo tseleng e simolola ka dikoloi tse di itekanetseng go tsamaya mo tseleng di lekantse merwalo.
Jaaka re setse re buile, ga twe go leka go tila malwetse a, ke gore re lekanyetse go ja sukiri.
Jaanong, a re lebeng makalana a mangwe jaaka a BOCODOL, le botlhokwa ja nna teng ga one.
Jaanong betsho, go go ntsi mo re ka go tlhalosang ka go tenega ka jalo gongwe reka lebelela gore gone go tenega go ka nna borai jang mo matshelong a rona.
Jaanong ke lemogile gore ke tla swela mo toronkong ka ke na le bokoa gape jwa go sa dirisa sekausu mo ke setseng ke na le bana ba le bane ba ke palelwang ke go ba tlhokomela!
Jabeng a re, e le morafe, ba ne ba dumalana le ene mme ka jalo, ba ne ba ka reetsa fa go ne go ngongorega Rre Mmereki ka jaana go tlhophilwe a seyo, e seng Motshidi.
Jalo he, ba tlhama dipina go ya ka moletlo o ba tlaa bong ba o laleditswe fa go letsa marapo gone, ba go ithutile mo mophatong wa Makgasa ba e leng bo mogolo a bone.
Jalo he, go na le bareki le ba ba rekisang.
Jalo he, morafe wa kgothadiwa go tlhokomela tikologo ya bone.
Jankie o boletse fa mo kgaolong ya gagwe, melato ya go rekisa bojalwa go se na diteseletso e gola.
Jesu o ne a araba ka gore, dilo tse Moshe a neng a di letleletswe, di ne di sa nna jalo go tswa kwa tshimologong.
Ka akabala ka lobaka, ka bo ka bona gore go sa itse go botoka go na le go batla kitso ka gore bodiphatsa ke go nna le se e seng boammaaruri o boo se tsaya jaaka nnete.
Ka ba ne ba sa tsene sekole, Kotaeshele le Setampore ba simolotse go opela ko madisong ko Maanegi.
Ka bona sentle gore batho ba ba tsaya gore ke moruti, ka leba Mosa, ene a jele kgakge, o ka re motho a bone noga ya majwe.
Ka dingwaga go ne go bonala di ile mo go kgosi, ra dumela gore fa ene o kgona go itepatepanya le mosepele, le rona re tshwanetse ra kgona.
Ka fa go begwang ka teng, pula e ne ya feta ka motse o, kgwedi ya Hirikgong e le masome mabedi le bobedi.
Ka fa go le lengwe, puso e dira ka tsotlhe go thapa dikompone tse di kobang leruo mo ditseleng le go fokotsa bojang le ditlhare fa thoko ga ditsela.
Ka fa tlase ga lekgotla le, go makgotla a mannye a dikgaolo ka go farologana.
Ka fitlhela phuthego e nthotoletse matlho, o bona gore ba nyorile go utlwa dibe tse di sa tshwaneng le tsa bone, e seng tse ba tlholang ba di bua.
Ka go buiwa ka go senya, ke eng go sa tlhamalalwe fela ga twe, pula e ne ya senya, go na le gore, go twe, e ne ya baka tshenyo?
Ka gone gore borukhutlhi bo tletse lefatshe, kgang e nne gore a bo lwantshiwe, bo fedisiwe.
Ka Gontle a ne a setse a kile a etela lefelo leo, ya bo e le ene lesedi la dinao tsa rona; mme a bo e rile fa re emelela kwa Palapye a bolela fa go na le lefelo lengwe kwa Palatswe yo mogologolo fa badimo ba obamelelwang teng.
Ka go santse go na le go sa lebeng batho sentle, le go ba kgetholola, fa o tsaya kgato ya go itlhatlhoba, o tshwanetse go bo o itshekatshikile, e bile o ipaakantse.
Ka gotwe mmamotse o bonwa mmantlwaneng, a re o sale a itshupa gore ke moopedi wa tlhwatlhwa a sale mmotlana.
Ka jalo bareki bane ba busa dijo tse di tshupa le fa badiri ba koporase ba ne ba tlhomamisitse fa nako ya tsone ya tiriso e ise e fete ka nako ya fa ba di reka.
Ka jalo ba tla ka leano la go tlhama mokgatlho ka ngwaga wa 1999 oo bidiwang Ovambanderu Youth Association.
Ka jalo ntwakgolo ke ya molomo eseng tshololo ya madi.
Ka ka nako eo ditsela e ne e ise e nne tsone sentle, go ne go le thata gore ba etelane.
Ka le ene letsatsi le ne le setse le mo siile, a tlhoafalela mosepele go fitlhela a tsena mo Serorome.
Ka maswabi ke nako gape e dikotsi tsa tsela le borukutlhi di yang magoletsa.
Ka mmatla kgwana a sa swe lentswe, Tlale a kopa thuso kwa go bo mmaboipelego, UB Legal Clinic, Ditshwanelo le kwa lekgotleng la Setswana tota.
Ka motsotso wa bomasome a mabedi, Lesirane ya abelwa thago e khutshwane kwa ntle ga mola wa bobedi wa dikota mme ya ragwa ke Modibedi Motlamme wa sekipa sa lesome le bobedi.
Kana gatwe go tholwa ga monna ga se go lema dinaka.
Kana ke ne le tlhaela ka tsone ditlhako tse di lebileng kwa godimo fela, ke ne ke tshwana le bangwe ba baruti ba go felela, kana ba rata letsela batho bao.
Ka nako nngwe ke ne ka leletswa ke ba lekalana la motshameko la Btv, gammogo le nnake.
Ka nako ya borobabobedi mo mosong batho ba ne ba setse ba saila mo kgotleng ya Mpeo ko Lerala, ba mo emetse ka matlho a mahibidu monyadi wa bone.
Kana le mo baebeleng gatwe tlotla mmago le rrago gore malatsi a gago a okediwe.
“Kana mongwe wa bone o ne a ntshitse thipa a bua mafoko aa bosula a gore fa re sa thubediwe re tshwanetse go tseelwa bong”.
“Kana o tshwanetse go e apeswa, ka nako ya kapeso, ga a ikapese fela.”
Ka nnete Matebele ba ne ba setse fela ba iphotlhere jaaka koko e faladitswe ke phakalane.
Ka pagama mo godimo ga ditotoma tsa mmu gaufi le letamo, ka lebelela metsi ka lebaka le le leele.
Ka palo ba ne ba ka nna ka fa tlase ga masome a mabedi.
Ka ponyo ya leitlho lefatshe la nona.
Karabo a re letsatsi lengwe a le mo sepalamong sa setshaba o amogela mogala.
Karabo ke gore, ga go na lepe lebaka la gore ke eng go ntse jalo, fa e se fela gore, Setswana se thaegile jalo.
Karabo ke gore rona ga re itse, gongwe go ka itse batlhophi.
Ka re ba mo seba, ka bo ka gopola Mmarre golo a go letseng.
Ka tlhomamo, go tsenelela, ke go tsena fa o sa tshwanelang, kgotsa fa o sa letlelelweng go ka bo o le teng.
Ka tsela e, legodu le tla a diega go thuba 5. tshuba dipone bosigo; tshuba lelwapa bosigo kana o tsenye dipone tsa sesha tse di tshubang ka go dupelela motsamao.
Ke a ikotlhaa gore a mme 30 tousane wame o ka tsamaya motlhofo fela jaana, a ko o nthuse mmamalome!
Ke a itse gore ga twe ke tsa basetsana, mme nna ke di tshamekile, ke monna sentle.
Ke a itse kana gore fa o bona lo riana, lo rera go lala lo fofa ka matlhabaphefo lo ya kwa go itseng lona fela.
Kealeboga Makgabe a re ene ga rate boitshwaro jwa bakgweetsi ba dikhombi, tota le ba ba duedisang.
Ke baagisani ba ba itseng sentle se se diragalang magare ga bone.
Ke bo ke bona gore ke ye go leka go dira jaaka Mogwana kwa Old Naledi.
Ke dire jang mmamalome a ke mo ise kgotla tshekelong kgotsa ke mo tlogele fela?
Ke dumela gore ba bogosi jwa ga MmaNgwato ba tlaa le neela phetolo.”
Ke eng lefoko ‘êfa’le sa siama go dirisiwa fa, le raya eng?
Ke fa Direlang a simolola go itirela thata ka diatla ka a supa fa a sa tsena sekolo.
Ke fitlhetse monna a robetse le mme yo o thusang mo lwapeng Ke mosadi wa dingwaga tse di masome mabedi le botlhano.
Ke gone ke lemogang gore tshelo jo ke bo tshelang jo ga se jone, jo ke neng ke bo eleditse bo fifaditswe ke batsadi bame.
Ke ipotsa gore a mosadi ga a ntshephe le gore fa re ka tshola ngwana go ya go nna jang?
Keitireng a re etse tlhoko seemo sa gore liki e kgolwane le yone e tla simolola thari jaaka mokwalo go tswa kwa BFA o supa fa liki di tla nama di eme pele go fitlhelela dipaakanyo tsa Bot50 di fela.
Keitshweditse a re ba fitlhetse masupulo aa kayang gore moswi wa mokgweetsi o ne a leka go ntsha motlogolo wa gagwe ka fa tlase ga teraka, mme go lebega motlogolo wa gagwe a setse a tlhokafetse ka dikgobalo tsa dikgopo le mala.
Ke ka moo ke lo akgolelelang go tshwenyega ka tiriso ya ditagi mo motseng wa lona.
Ke ka nako e bo malome le rrangwane ba nnang le karolo e tona mo thulaganyong ya patlo le lenyalo.
Ke kopa gore o inaakanye le ba dikgolegelo o ba kope gore ba buisane le ba boipelego gore ba rulaganye go bona gore o thusiwa jang gore o kgone go bona ngwana wa gago.
Ke kopa thuso mo go wena motsadi wame.
Ke lantlha ke go kwalela ke solofela fa o tla a nthusa.
Ke lefe lefoko le le sa dirisiwang sentle mo go one?
Ke lemogile fa Batswana ka bontsi ba di kgatlhegela,” a tlhalosa jalo.
Keletlhokile le ene ke fa a ile go nna mongwe wa basupi kwa lenyalong la ga Phemelo ka bontsalae ba ne ba mo laleditse.
Ke lo kopa le le morafe gore lo nkamogele, lo ntseye ke le motho yo o dirang diphoso jaaka mongwe le mongwe a ka dira.
Ke lona ba lo tsamayang lo hupahupa dikhadi tsa rona tse re di huhuletseng ka botlhoko.
Ke mongwe wa ba ba neng ba supa ngwao mo mophatong ka go letsa marapo, go supa kapari ya Setswana le kapei ya dijo tsa Setswana.
“Ke Mothusi, ga a tsoga” mosadimogolo a araba.
Ke na le ngwaga tse pedi ke ntse ke nna mo lwapeng ka gore ke tshaba le go batla tiro ka maoto ame a nna a tshwenya.
Ke na le ngwana wa mosetsana yo o dingwaga di lesome le boraro.
Ke na le ngwana wa mosimane a le mongwe yo e leng ene a ntlaletsang mo mading a bagodi go reka tse ke di tlhokang.
“Ke ne ka dirisa lefoko ka ba raya ka re tsela tshweu, mme ra ba tlogela ba di tsaya” Direlang a tlatsa jalo.
Ke ne ka mo slofetsa dilo di le tharo; sa ntlha ka mo solofetsa gore go mo go baleng molao-motheo, le go tlhaloganya popo ya molao-motheo, se ke se amogelang ke gore ke mopalamente, maemo a mangwe ke go rata ga ga Tautona.
Ke ne ka ya ditekeletsong makgetho a mararo mme go se na ope yo o itseng, le fa e le mama tota.
“Ke ne ke dira jalo go itlhaganela go fudugela kwa game ke tshaba kgokgontsho,” Obolokile a rialo.
Ke ne ke itsholofetse ke le kgwedi tse thataro mme ka senyegelwa morago ga go ketekwa ke mokapelo wa me yo o ngwaga di masome matlhano.
“Ke ne ke rata thata lentswe le le nonofileng la ga Esther Kanaimba Senai a bala dikgang.
Ke ne ke tshwaraganetse mosepele le Puleng, ke gone fa re tlaa boa koo re tobekane maikutlo.
Kenosi o boletse gape fa mo dingwageng tse tharo, bogogi le botsamaise jo bosha jwa BONEPWA+ bo kgonne go fitlhelela ditharabololo tsa dikgwetlho tse di neng di lebane lekgotla le.
Ke ratana le mme wa dingwaga tse di lesome le boferabobedi.
Ke setse ke jesetswa selalelo mo lwapeng ntateng ya bogodi le botsofe.
Ke simolotse sekole kwa kerekeng ya Dutch Reformed ka gore go ne go se na dikamore tsa borutelo.
Ke solofele eng fa ke ya kwa ngakeng?
Ke sone se re reng, lefoko le, ‘ena,’ ga se lediri ke lesupi.
Ke teng fa Basarwa ba neng ba itshupa bothakga ba tswa mo sekgapheng ba simolola go dira ka diatla go supa le go tsholetsa ngwao ya bone.
Ke tsaa gore ga o itse seane se, le wena oa lemogile matlhajana a ga Thuto.
Ke tse di tsenang mo seatleng, kgaolo le kgaolo tse itatswang.
Ke tshabile go ya kwa ga molaodi ka lebaka la gore ke na le tumelo ya gore o ka nna a mpolaela ngwana fa nka mo pateletsa go mo tlhokomela.
Kgakololo e nngwe gape ke gore, Ginger fa e tswakanngwa le metsi kana e gaswa mo dijong, e thusa go fokotsa dikerempe kana go gaupana ga mesifa ya maoto le mabogo.
Kgalapitse, Mawelana, di natefisitse Paseka Kgalapitse, Mawelana, di natefisitse Paseka Malatsi a papolo le tsogo ya Morena, a gape a bidiwang Paseka, a tlwaetswe thata ka ditirafalo di le mokawana tse di farologanyeng.
Kgang e nngwe e neng ya opelwa legofi thata, kef a go buiwa ka dietsele tse puso e di abelang barutabana go ba lebogela tiro ya bone, gammogo le go ba kgothatsa go tswelela ba tshware ka natla.
Kgang e ya loeto lwa ga mopalamente kwa Letlhakane re e begelwa ke Dikgang (Daily News, Mosupologo Seetebosigo 19 2017) Fa e bua ka fa bana ba senyang ka teng, Dikgang ya re; ‘Modiri wa motlakase.
Kgang gompieno ke gore, a lefoko le la go beeletsa le dirisitswe sentle?
Kgang ya go tswalwa ga moepo o wa BCL e tlhoka gore Motswana mongwe le mongwe a rwale maikarabelo a go tswa ka tharabololo, eseng go nnela ditlontlokwane tse di tletseng sepolotiki.
Kgang ya mofuta o, e ne e tsenya batho leferetlho gore batho ba se ka ba tlhola ba lekola balwetse fa ba sa sikane ka gope.
Kgang ya tloga ya nna ya go kwala ka lonao, wa moeka a tloga a bona gore matlho a tloga a tsepa ka kwa morago, a emisitse ngwana ka sekoonyana.
Kgato ee lebanengkgatlhanong le baba ikgatholosang melao ga mmogo le bagogi, balaodi fa maitsholo a bone a amana le ditiragalo tse.
Kgomela a tlhalosa jalo.
Kgomo e ne e ruetswe ditiro tse dintsi.
Kgori e bone mae, lerapo ya se ka ya le ela tlhoko.
Kgosana Samuel Ramotshweetshwee Sepotlo, o boleletse Naledi gore bone e le ba bogosi, gaba dumalane gotlhelele le mokgwa o wa Vate en set.
Kgosi a re gore motse wa gagwe o bo o fetogile Sotoma le Gomora jaana go tlhotlhelediwa ke seabe se se lolea sa botsadi.
Kgosi Balebetse a re dikai di dintsi tse di ba bontshang gore badimo ba teng ba a tshela.
Kgosi Maforaga, yo a neng a lebega a setse a fedile pelo, o ne a kopa morafe go farologanya dikgang tse di amang komiti ya ditlhabololo tsa motse, makhanselara, mapalamente, le tse di amang dikgosi.
Kgosi o gwetlhile morafe go sekegela dithuto tsa botsogo tsebe, ka jaana dithuto di dirilwe di le dintsi mme go sa ntse go na le batho ba ba tlhokafalang ka ntata ya AIDS le mororo ba fiwa dipilisi mahala.
Kgosi o ne gape a kgalemela mapolotiki a re ba ipapatse sentle e bile ba seka ba tsisa sepolotiki mo kgotleng.
Kgosi Puleng o boletse fa go le botlhokwa go godisetsa bana mo molaong, segolo bogolo wa Setswana.
Kgosi Sechele yo e leng kgosi ya tetlanyo a re tsotlhe tse dintle tse ba neng ba na natso le ditsholofelo tsa kgolo di phirimetswe ke letsatsi morago fela ga leso la ga Kgosi Bolesitswe Mhaladi ka ngwaga wa 1999.
Kgosi ya kgaolo ya Boteti Rre Oreagetse Machilidza, o ne a ntsha mogopolo wa go re balaodi ba ntshiwe mo mererong ya bogosi, gore ba emise go ntsha batho mo melatong.
Khama o boleletse Palamente gore, ditshetlana tse a di umakileng, di sireletsa batho, dijwalo, leruo le kgokelo ya metsi le dikagelelo tsa mafelo a bone.
Khama o boletse gape gore Mma Gaone o ne a ineetse ka boammaaruri mo go thuseng Sir Ketumile Masire, ka tsotlhe tse a neng a di tlhoka.
Khama, yo o neng a se moleele mo mafokong a gagwe, o ne a kopa Batswana go tsena le ene mo thapelong.
Khwaere ya Mahutsane ke la bobedi e ntse e tswa ka tse di tsididi ka ene ya re le ngwaga yo o fetileng ya nna ya tswa ka tse di kwa pele mo kgaolong eo.
Khwae, yo o tlholegang kwa Kang, a re kgaolo ya Kgalagadi Bokone ga e tlhoke motho yo bolelelang batlhophi ka ditoro tsa gagwe mme e tlhoka moemedi yo o nnang meriti le bone go ntshana seinong, go sa kgathalesege gore ke ba phathi efe.
Koko gore e jewe e tsaya beke tse thatarofa maloba jale e ne e lesiwa fela gore e lekanego ka jewa e godile morago ga dikgwedi.
Kolo a bua jalo a sekaseka dikeledi.
Kolo a re rraagwe o ne a ngongorega gore ga a kake a tsaya koloi e ba santseng ba e kolota.
Kolo yoo santseng a bereka e le mokgweetsi, o nna le mosadi wa gagwe mme ba segofaditswe ka bana bale bane.
Kotaeshele, yo go buiwang ka ene yo, o tswa mo lelwapeng la mmino mo kgaolong ya Kweneng, e le ngwana wa ga Rre Baponi yo e neng e le moletsi yo mogolo wa segaba.
Kuke Kolo ke mongwe wa baletsi ba batona ba seromamowa sa RB1 le tse dingwe mme o senola botshelo jwa gagwe a tlhalosa fa bo ne bose motlhofo kwa tshimologong.
Kwa kgosing kwa kgotleng yoora Sechele.
Kwa kgotleng ya Tsodilo re ne ra fitlhela Kgosi Samuchai Mareka.
Kwa masimo le kwa morakeng le gone go ne go ntse go le teng.
Kwa morago yo mongwe ene a re o emela go latlhela tlhware logonyana.
Kwa ntle ga go jewa e le leungo fela, ga twe leungo la mowana le ka dirisiwa gape ka ditsela tse di farologanyeng.
Kwa ntle ga se, Alebamo e tiile go ka akarediwa mo letlotlong la barati ba mmino.
Kwa Pandamatenga gone, mapodisi a koo, a tlhotlhomisa kgang e mo go yone, banna ba letso la Aferika Borwa bale ba babedi, ba fitlhetsweng ka ditlhobolo le Marumo, mme tsone di fitlhetswe mo tshingwaneng ya merogo.
Kwa tirong le gone ga nna ka go sele.
La ga Mmualebe gompieno ke potso fela gore wena o bua jang.
Le bone ba kwa sekoleng ba na le barutabana ba ba sidilang batho maikutlo, ba kope go go thusa go bua le ngwana ba mo lemotshe botlhokwa jwa go reetsa molao wa batsadi le go tsena sekole.
Le bone ba tlhwaafala, ba batla go dira tiro ka botlalo.
Leemedi le e leng lone ke lefe?
Le ene o ne a intsha maswe dinaleng ka alebamo ya gagwe ya ntlha, Lefukufuku.
Le fa di ne di sa hulele gope kgakala, tsone le tsone ka nako e, di ne di setse di ngotlile mosepele, dingwe di bile di bothile.
Le fa go ntse jalo, ba le bantsi ba ne ba sirwa ke lehuma le ba neng ba le bona ka matlho mme ba seka ba lemoga se chaba ya Botswana e humileng ka sone.
Le fa go ntse jalo, bobedi jo jwa dumalana go eteletsa dithuto kwa pele e se re gongwe ba tloga ba boa ba sa tshola sepe jaaka mohagodi wa kolobe.
Le fa gontse jalo, Elijan o ne a ngongorega ka botsamaise ja motshameko a re ba tsile thari mme seo sa dira gore basimane ba gagwe ba we mowa wa go tshameka.
Le fa go ntse jalo, ga go tsela e se ke e tlhoka mosetlho.
Le fa gontse jalo Mamadi a re ba setse ba kgonne go tshwara rre yoo mme o tshegeditswe mo kgolegelong.
Le fa go ntse jalo, morafe o ngongoregela tlhwatlhwa ya podi ya P500 ba re e kwa tlase mme ba eletsa fa puso e ka oketsa madi ao gore ba kgone go boelwa.
Le fa go ntse jalo, o kopile banana ka kakaretso go ikanya Modimo a re o ka sidila dipelo tsa bone mme maikutlo a kokobele.
Le fa mmaagwe a batla gore a ithutele bongaka, maikaelelo a ga Oratile ke go dira dithuto tsa mechanical engineering.
Le fa Rabojalwa a ne a na le mogolowe, go ne ga tlhotshwa ene go lebilwe dithutego tsa gagwe.
Le fa re tsamaya jaana, ke fa re rototse matlho ka tsholofelo, e le go bona matlo a manobonobo a re tlholang re a bona mo metshamekong ya bone, le go bona mebolo ya bone.
Le fa seemo se tsitsibanya mmele jalo, bangwe ba rekisa dijo tse di apeilweng fa thoko ga mesele e, selo se ke dumelang gore se ka tlogela ba le bantsi ba lwala, mme e seng bale.
Lefelo le le nthutile Setswana thata.
Lefoko le, le dirisiwa fela fa go buiwa ka moeteledi pele wa lekgotla lengwe kana mokgatlho mongwe, go twe motho yoo, ke modulasetilo.
Le gompieno ke santse ke e tshwere ka natla.
Leipego a re kgotla e ka thusa thata go nonotsha tlotlano le puso ya batho ka batho.
Le ka itshetsa ka katara – Sereetsi Le ka itshetsa ka katara – Sereetsi LETLHAKANE: Baletsi ba dikatara mo kgaolong ya Boteti ba gwetlhilwe go tsaya katara jaaka seletswa se ba ka itshetsang ka sone ntle le dithuto tse dingwe.
Lekalana le le sireletsang tsa kgotelo Tshedimoso ka Lekalana le le sireletsang tsa kgotelo Botswana e nnile leloko la International Atomic Energy Agency ( IAEA) ka 22 Firikgong 2002.
Lekau la rona le sa emise go nna le eta le tadinya wa mme kgapetsakgapetsa.
Le mo baneng ba dikole tsa sekondari le bommadikole di ne di utlwalelwa fale le fale.
Le mo go la gompieno, ga ke itse go re maatla a baruti one ke ne ke a tsaya kae, kana ga twe ga go itsiwe se se budusitseng talane.
Le nna ke ne ka mmaya mahoko pele, ra dumalana, ka mo solofetsa.
Le ntswa go ntse jalo, ka bonya ka bonya Mamoja e simolotse go totoba ka e ikatumetsa tse nne tse di kwa setlhoeng sa liki.
Le ntswa maduo a bana a wetse tlase ka dintlha tse thataro ko tlase ga lefela (0.6%) a re ba itumelela gore bana ka bontsi ba dirile sentle.
Lephata la kanamiso, go ntse jalo le thapa le lebeletse go abelwa ga motho.
Lephata la temo-thuo le tlhalosa le gore tshenyo ya seboko sa segopa e bonetse thata mo dikgaolong tsa borwa.
Letsatsi le atlegile ka ntlha ya thuso ya dikhamphani tsa GSSMI, Motor Centre, KBL le lebentlele la Spar.
Letsatsi le le latelang, fa Mhedi a ya kwa sakeng, o bona fa ditau di fetileng teng.
Letsatsi le le latelang ke gone ga boelwa gae.
Letsatsi lengwe Mmualebe o ne a reeditse seromamowa sengwe se gasa thulaganyo e mo go yone batho (bareetsi) ba neng ba bodiwa dipotso.
Leuba le se ke le babalele balemi fela.
Le wena setlogolo, o itshekatsheke gore lerato le nako tse o di fang morwadio a ke tse di lekaneng.
Lister yo o na leng maitemogelo a magolo a serala o ne a ba fa tlotla ya gore ba letse go supa ditalenta tsa bone.
“Lona bagwebi ba ba potlana ke le rotloetsa go bula matlho, le kwatabolotse dikitso mo go ba bangwe.”
Lonaka lwa koloi lo lelela boatleng mo e ka reng ditsebe di tlaa kibana,faosalebegoreyooletsanglonakao letsa a le fa kae, o tlaa utlwa koloi e thulwa fela.
Lwapa ke le thibile thi! go sena fa motho a ka baying lenao teng.
Madi le one, le fa a ne a se kalo, sengwe o ne a se bona, a ka kokotletsa a totobela fa pejana.
Maduo pele le morago ga go dirisiwa ga motswako o, a ne a supa fa letlalo le sa babalelwe thata ke marang mme e bile go sha letlalo go fokotsegile thata mo sebakeng sa patlisiso e. E ke patlisiso ya ga Lesly E. Rhodes.
Maduo ya nna gore medium Term Plan (MTP II- 1997-2002) la hupediwa ke go tlhagisiwa ga lenaneo la setšhaba mme la ikaelela go diragatsa ditumelo tse tsa botlhokwa.
Mafoko a, ke mangwe a mafoko a Setswana sa maloba se se sa tlholeng se utlwala ampo se dirisiwa thata.
Mafoko magolo a dibui ya nna gore, a bana botlhe ba gagwe, ba mo etse, ba ikanye Modimo, ba bo ba dire tsotlhe tse di molemo tse a neng a di dira.
Maikaelelo a bokopano joo e ne e le go sedimosetsa magosi ka seru se se wetseng kgaolo le go tla ka ditharabololo tsa mathata ao.
Maikaelelo a magolo ke gore banana ba anamise molaetsa o wa twantsho tsenyetso setšhaba ko bananeng ka bone, ba tsee karolo mo mererong ya matshelo le itsholelo le go tlhabolola lego tiisa go tlhaloganya ga banana mo go tsa boitsholo jo bontle.
Maikaelelo a mokgatlho o, e ne ele go tsosolosa le go ngaparela Mongwe wa morafe o, Vitjituavi Mbaeva, o tlhalositse mo potsolotsong le Naledi fa ba le motlotlo ka ngwao ya bone.
Maikarabelo a go go disa ngwana a mo go mmangwana le rrangwana ka jalo mme mmaago ga a tlamege go go thusa go tlhokomela ngwana.
Maitemogelo a ntlha ya nna gore, lefoko ‘‘ le kgabisitswe (modified), gore le kgone go buega ka thelelo, ke gore, le kgone go relela sentle mo lolemeng le di pounama ga le bidiwa.
Maitshwaro a banna bao ga se sesupo sa gore banna botlhe ba ntse jalo, jaanong ga go tlhokafale gore o ile sengwe le sengwe se se tsweleng borokwe.
Malebo a dumalana gore gaakakeaboamodiakasepe.
Maleka a re banni ba Tlokweng ba setse jaanong ba tshelela mo letshogong la borukhutlhi jwa mefuta jo bo golelang pele.
Maleka a re ba tshwere Kediemetse Mogotsi mme ebile a setse a itshupile kwa lekgotleng la ga Mmakasetarata.
Malomatsebe a akanya gape gore dingwe tsa dikgang tse go ka buisanwang ka tsone, ebile dile kwa setlhoeng, ke seabe sa banana mo tlhabololong itsholelo ya lefatshe leno, go lebilwe letlhoko la ditiro le le amang matshelo a banana mono Botswana.
Malome a tlhalosa gore phologolo eo e bidiwa mmantlolane.
Mamadi o kopile sechaba go tlhwaafalela go disa leruo la bone a re dikgomo di bonwa gangwe le gape di gobea mo mebileng ya motse wa Mahalapye.
Mamoja ya dira phetogo ka go ntshetsa ntle Matlhare mme tsenya jalo Pontsho Sephutho, se ele go leka go tila dithaselo tsa Stimela.
Mananeo a mangwe a akaretsa ISPAAD, Agricultural Services Support Project (ASSP), le la Zambezi Agro-Commercial Integrated Development Project le lone le tla thusang go tsosolosa temo ka kakaretso.
Manweenwee a loga metlhale e mesha ya go tsietsa batho tsatsi le letsatsi mme go botlhokwa gore pele o tsaya kgato o bo o ikgotsofaditse gore ga o ye go gorometsa madi a gago mo motlhobodikeng.
Masole a tla go bolawa ke letshoroma morago ga go falodiwa.
Mathakgola a re sebe sa phiri ke gore bontle jwa motse o bo nyeletse le nako e noka e kgadileng ntswa Barolong ba sa ntse ba itsetsepetse ka temo thuo.
Mathata a me ke gore ke nwa bojalwa thata gotlhe le fa gare ga beke tota jaanong sebe sa phiri ke gore bo ama boleng jwa maduo ame.
Mathata a simologile fa ke mo itsese fa ke itsholofetse.
Mathata ke gore rre yoo o mphithetse ka ngwana wa mosetsana wa dingwaga tse tlhano.
Matlo a teng e ka re diotele, dikoloi tsa manobonobo le tse re iseng re nne le tsone mo gae, koo ke ntletsentletse.
Matona le bone ba e tle ba kgalelwe go tlhoka go araba dipotso tsa palamente ka botlalo.
Megopolo ya tswa ka go farologana.
Mendi a ema kwa Nigeria le Freetown kwa Sierra Leone go ja magala, go tshelwa metsi le go tsaya mhago.
Mengwe e ipelafatsa ka dipina le poko, e mengwe e ipelafatsa ka di-tsa tlholego tse ba nang le tsone fa Setlhopha sa Banna ba lekgotla sone se ipelafatsa ka kopelo ya dikhwaere.
Metsi a go dumelwa fa a le boitshepo thata ebile ba itlhapisa ka one go leleka dibati.
Mhedi a se ka a itse gore tsela e kae.
Mheti ke yoo o ne a ya bokgwelwa.
MmaDitsile a leke go ba fapa ka kobo ya botsadi, a ba kope gore ba rapele.
MMAMALOME Ke mme wa dingwaga tse di masome mararo le botlhano wa kwa Peleng.
Mma Mguni o tlhalosa gore ga go kgonafale gore mosadi o ka apara tsale e tshweu le e tala a sa batliwa.
Mme a se ka a felela fa.
Mme ba kgona go itshwarelela go fitlha ba ya go itapolosa ka maleka a lefela setlhopha.
Mme Chapson o tlhalosa gore lephata la tshomarelo matlotlo a tlholego ga le kganele ope go akola le go bona bontle jwa Botswana mme ba rotloetsa batho gore ba seka ba senya sepe.
Mme e thuse gape go hema go amiwa ke dikankere.
Mme fa ba ne ba ka boa, ba ya sekoleng gape, go ne go tlaa twe ba ntse ba ba ya lonao koo.
Mme fa go tla gore a bidiwe ka leina, go twe Mohumagadi Gagoumakwe; e seng Mohumagadi Mma Kgari Sechele 11. Gongwe le gongwe go ntse jalo, mohumagadi o bidiwa ka leina la gagwe fela, ga go tladiwe ka la ga kgosi.
Mme fela, a re nne re leke, fa re di bonang teng, re nne re di supe, le gore di ka baakangwa jang.
Mme Gabotilwe o tlhalositse fa pele maikaelelo a dikgaisanyo tseo e le go epolola botswerere jwa badiragatsi, go tsosolosa, go rotloetsa le gone go somarela ngwao.
Mme ga go a nna jalo.
Mme Galethata a re sengwe le sengwe se batsadi ba se dirang e nne se se bolokang matshelo a bana jaaka go tlhapa diatla pele ba fepa bana, go sala ditaelo tsa ba bongaka morago ka melemo ya bana e ba e fiwang kwa bookelong le tse dingwe.
Mme gape ga twe a ka silwa mme a dirisiwa go natefisa dijo fa mahura one a ka dirisiwa go apaya.
Mmegi Blogs :: A re ele tlhaka eo tlhoko Thursday 21 June 2018, 08:00 am.
Mmegi Blogs :: Ke borwa bofe?
Mmegi Blogs :: Mogwang o ya borwa go rileng?
Mmegi Blogs :: Pharologanyo ke eng?
Mmegi Online :: A go utlwale gore go tlhalosa mang Friday 22 June 2018, 06:00 am.
Mmegi Online :: A re lwantsheng ditagi Monday 25 June 2018, 06:00 am.
Mmegi Online :: Bagwebi ba lela ka theko Thursday 21 June 2018, 13:46 pm.
Mmegi Online :: Banana ba emela Oodi ka dinao Friday 22 June 2018, 06:00 am.
Mmegi Online :: Botlhokwa jwa Green Pepper mo botsogong jwa rona Monday 25 June 2018, 06:00 am.
Mmegi Online :: E larile kwa Hukuntsi Friday 22 June 2018, 06:00 am.
Mmegi Online :: Letshwiti o rera kago ya mabala Friday 22 June 2018, 06:00 am.
Mmegi Online :: Makgalemele o itoma diteme Monday 25 June 2018, 18:28 pm.
Mmegi Online :: Mchacho e tlaa goroga – Olebile Friday 22 June 2018, 06:00 am.
Mmegi Online :: Molelo o tsena Kweneng ka Kgope Monday 25 June 2018, 18:28 pm.
Mmegi Online :: Mosola wa Garlic mo botsogong jwa rona Monday 25 June 2018, 18:28 pm.
Mmegi Online :: Motlakase e kwadisa phenyo ya bobedi Friday 22 June 2018, 13:55 pm.
Mmegi Online :: Puso e godisa kemonokeng mo go bomme ba dikgwebo Friday 22 June 2018, 06:00 am.
Mmegi Online :: UDC e kgaba ka botala Friday 22 June 2018, 06:00 am.
Mme Gladys Moje, yo o dingwaga di le masome matlhano le borobabongwe, a re Molefhi o ka direla lefatshe tse di ntle.
Mme godimo ga dinonyane, ga twe, dikgomo le tsone di foo, di a senya.
Mme godimo ga tse tsotlhe, kgomo e ne e ruetswe go golega e lema, e goga dikoloi le dilei.
Mme go na le Hambukushu ba tumelo le letso la bone le farologanyeng le la Basarwa.
Mme go na le morulaganyi yo o tlwaelesegileng ka la RaBuka.
Mme gone fa, potso e nne gore bo ka lwantshiwa jang.
Mme go tsipoga ga ga motshwaradinno yo ga boloka Lesirane.
Mme go ya ka dithamane go dumelwa fa thaba e batho ba le bantsi ba tseelang gore ke ngwana tota tota e se ngwana e le mosadi wa ntlha wa thaba ya monna yo o tlhadilweng go latelwa yo mosha.
Mme ka pula e ne e na malatsi otlhe, balemi ba se ka ba bona nako ya go tlhagola.
Mme ke bone ba ba felelang ba tshabelelwa ke go koafalela pele.
Mme ke go gakolola gore o bue le mongwe wa lesika kana mma boipelego gore ba go thuse kgang ya gago.
Mme le fa go ntse jalo, go na le bontlha bongwe jwa Lagos kwa go bidiwang Victoria Island le kwa Ikoyi, koo go nna ba ba iphang.
Mme Maphane a re dipatlisiso di supa fa dipalo tsa bana ba ba tsholwang ba na le mogare di ile tlase ka ntlha ya lenaneo leo.
Mme Mareka a re ga a tlhoke seshabo ka a silega dipodi tsa gagwe mo maitseboeng a di game phakela go dira madila.
Mme Maukwa yo o dingwaga di masome a supa le boferabongwe, o tlholega kwa Pandamatenga mme a nna mo kgotleng ya Kgaphamadi ya Kasane kwa mokgatlho oo,o thailweng teng.
Mme Mmamalome ke eletsa go bona ngwana ka matlho a me e bile ke rata ngwana yoo fela thata.
“Mmemogolo o ne a tle a re kgalemelele go nwa marothodi a marulelo a bojang, a re go anwa go tla re buisa seleme,” a rialo Charles.
Mme Mokgele o nna mo lapeng la batsadi ka jaana a ne a lwala bolwetse jwa go wa.
Mme Mpapane a re ngwana ke motho yo tshabelelwang ke serame mme seo se dire gore a seka a reetsa morutabana.
Mme Ntswaneng o kaile fa kwa tshimologong Modimo o tlhodile rre pele jaaka moetedipele mme ka jalo a re ke nako ya gore borre ba tsee maemo a bone ba eme ka dinao.
Mme Ramathudi a re ba mo thulaganyong ya go fa setshaba difomo tse ba tlaa nnang ba itshwaela le go kwala pego, e le tsela ya go leka go ba fa dithata le go lepa gore a ba ka itirisa ba sa salwe morago.
Mme re batla go tsaya sebaka se go lemotsha batho gore monna yo e le e ne Motswana yo o itlhaloganyang.
Mme rre mongwe a supa fa a ka ba thusa mme a ba kopa go buela le bone mo sephiring (inbox), kwa a ileng a ba tlhalosetsa fa ba tshwanetse ba mo romelela P1, 500 ele madi a peeletso,” Mamadi tlhalosetsa Naledi jalo.
Mme Sechele o bile a bua a leboga tiro eo.
Mme Seretse o boletse fa go na le balwetse ba ba tlhokomelelwang kwa malwapeng ba le lekgolo, masome a mararo le bone, bomme ba le masome a ferabobedi le bobedi, fa borre ba le masome a matlhano le bobedi.
Mme Tatedi o tlhalositse fa banyanalani ba Re a Nyalana ba nyadisiwa ka nyalo ya sekgoa ke molaodi.
Mme thatathata rona re batho ba Komana.
Mme tota boammaaruri ke gore bomme re ka kgona go dira sengwe le sengwe se e leng gore borre ba a se kgona.
Mme tota e bile fa ke ntse ke leba sentle, ke bona gore bangweba bokgaitsadiake ba ne ba ile ka tsholofeloya gore gongwe ba ka tswa ka rafifing wa Mosione.
Mme tota yone e fetile, e sa tlhole e na.
Mme tse le tsone, a di utswile, e se tsa gagwe.
Mme Tshireletso o ne a aba dikobo di le boferabobedi motse mongwe le mongwe.
Mme Tshireletso o ne a re ke poelo morag go bo motse ole motona jaaka wa Makwate, batho ba le lesome le boraro (13) fela ba bo ba supile kgathego go ka tsenelela mananeo a nyeletso lehuma.
Mme ya re go ise go e kae, benggae, Wanderers, ba itlhoma kwa pele ka thago ya ga Olebogeng ‘Zezuru’ Madimabe ka motsotso wa bo lesome le borobabongwe (19th).
Mme yare ka 1803 ba nnela ruri ba bo ba tsaya bogosi le lefatshe mo Maburung.
Mme yo a sala a iphotlhere, maiteko a gagwe le a puso, a go leka go itlhotlhora lehuma, a ile le phefo.
Mmino le dipina ka go farologana ga dingwao tsa merafe di ne tsa natefisa moletlo oo.
Mmino o, o binwa jaana basimane ba salane morago ka mola, mme ba itshome fa gare ga bomme ba ba, ba opelelang.
Mmua a dumela gore, o tshwanetse a bo a reletse loleme.
Mmualebe ga a dumalane le go dira jalo.
Mmu o, ga o tshelwe go di hupetsa matlhare.
Mo basetsaneng, ale mongwe o senyegetswe ke nyalo fa yo mongwe a ise a nyalwe.
Mo dingwageng fa esale boipuso ja Botswana ka 1966, go ntse go tshwarwa ditiro di le mmalwa go tsosolosa le go somarela ngwao.
Modukanele o tsweletse ka gore, boradikhombi ba laolwa ke molawana wa mesepele wa Road Transport Act (RTA) le wa diteseletso wa Road Permit Act (RTPA), ka jalo dikotlhao tse di maleba di tla gagamaletswa bao ba ba ikgatholosang ditemana tse.
Modulasetilo wa khansele ya Kgalagadi Rre Justice Nkwane o ne a akgola mookamedi wa BSE le lekoko la gagwe go tlisetsa batswana dithuto, kitso le tiriso ya diabe mo kgaolong ya kgalagadi ka di sa kgetholole ope.
Modulasetilo wa komiti ya ditlhabololo kwa Struizendam, Rre Jane Matthys a re ba dira ka natla go sala baikopedi morago go netefatsa gore ba tlhokomela leruo leo ka ba eletsa go bona lenaneo le dira pharologanyo mo matshelong a banni.
Mo e, ga twe monna wa Lekgoa o tshotse ngwana.
Moemedi a tla gape le lekoko la gagwe, a ema kgakajana.
Moemedi go tswa British Council, Mme Boitumelo Kgangetsile, o ne gwetlha dikole tse dipotlana go inaakanya le lenaneo la go gaisana ka go bala le go tlhaloganya se se badilweng, le le itebagantseng le baithuti ba ba palelwang ke go bala.
Moemedi wa baithuti, Tsamodimo Mmutle a re ba bonye go le botlhokwa go itima thobo mme ba itebaganya le go abela ba ba tlhokang thuso jaaka Mother’s Union le balwetse.
Moemela Kgosi ya Goodhope, Kgosi Moses Leshomo o ne a leboga ba mokgatlho oo a re ba ntse ba ba utlwalela ka ditiro tse dintle lefatshe ka bophara, mme gompieno ba bone go tshwanela go atolosetsa dithuso kwa motseng wa bone.
Mogakolodi go tswa kwa sepodising sa Botswana o ne a bolela fa go dira jalo go ka gogela modira tiro e kwa kgolegelong.
Mogare wa HIV ga o fitlhelwe mo phefong, mo metsing, le mo dijong.
Mogatusi o tlhalosa fa a tsholetswe kwa Morwa ke Lebeko le Mme Segametsi Kwapa yo ene a tlholegang kwa Modipane.
Mo go a mangwe gone ba tlhola koo go fitlhelela le phirima.
Mo go a mangwe mafelo, botlhoko e nne bo bo ka lekwang.
Mo go ba ba setseng ba thusitswe, ba itshopere fela ka bangwe ba senyegetswe ke metshini ya thoko ee sa tsayang lobaka go dira morago ga theko.
Mogokgo wa sekole seo o tlhalosa gore Oratile ga se moemanosi, o thusana le baithuti ba bangwe ka phuthologo.
Mogolwane kwa Lephateng la Tokafatso Bodiredi le Tlhabololo Dikitso, Carlos Kalaote a re lephata la gagwe le dira tsotlhe tse e ka dikgonang go tsibogela letlhoko la ditiro.
Mogolwane kwa ofising ya AIDS, Mme Keodiretse Seretse, o ne a supa fa dipalo di supa fa batho ba tsweletse ka go angwa ke mogare mo kgaolong ya Kweneng Bophirima.
Mo gongwe ba tloge ba felele ba tsamaile ditsela dingwe, kgotsa ba dirile ditiro dingwe, tse e seng tsone.
Mo go tse dingwe, banni ba ne ba ngongoregela bogodu jwa leruo, ba tlhalosa fa leruo la bone le feletse kwa Afrika Borwa.
Mo go tse dingwe, Dr Venson- Moitoi o ne a itsese banni fa go tlaa sekasekwa molao wa bojalwa.
Mo go tse tharo tse a di fentseng, a re o tlotlomaditswe thata ke seetsele sa motshameki yo o gaisitseng botlhe.
Mo go yone ntlo e, go diaparo tsa matlalo tsa mmino wa Setswana tse a reng di rekwa thata ke dikole le ditlhopha dingwe tsa mmino wa Setswana.
Mogwe, yo e leng lewelana la bana ba bararo, a re o godisitswe ke batsadi ba gagwe boobabedi, e bong Pusologo le Tiragalo (mme legale Tirgalo o setse a iketse badimong).
Mokhanselara a re kwa Kgagodi ba kgonne go go gokela matlo a mane a VDC motlakase le metsi.
Mokhanselara yo o itlhophetsweng, Rre Digobo Ramathaosa o ne a kopile gore metsana ya Kgesakwe le Matagatse e nosiwe ka ditanka.
Mokwaledi mme Kelebileng Bonbong o kaa fa go na le dikgoreketsi tse di fekeetsang maiteko a go ntsha maduo ka go itepatepanya le dikeletso tsa bareki ka ntlha ya tlhaelo ya didirisiwa tsa segompieno tsa kgotla more o itirise.
Molao wa tse (Cap 6.9.01) legale, e santse e le sone sedirisiwa se setona sa ba sepodisi sa Botswana.
Molefhe o itumelela thuso e ba e bonang go tswa mo lephateng la dikoporase ba a reng gangwe le gape ba ba thusa ka koloi go dira ditiro tsa koporase.
Moletlo o, o ne o tshwerwe ka fa tlase ga sethogo se se reng; go fetolela tsamaiso ngwao ya dikgafela mo bojanaleng.
Mo motshamekong wa rona le Police, re lemogile fa ba itlhokoditse sentle, mme le gale re malala a laotswe ka maitemogelo a bone.”
Mo nakong eno, Slizer o sa ntse a emisitse go diragatsa ntswa mogala wa gagwe o lelela boatleng jaaka tloloko ya kgomo ya setsenwa.
Mongwe wa baboki ba teme ya Setswana yo o tumileng, mme e bile e le mosadi, Ditshupo Samakabadi, yo o itsegeng thata ka leina la ‘Mma ngwao Ya Setswana’ mo mererong ya Poko, a re ke mongwe wa batho ba ba hutsafetseng thata.
Mongwe wa bagasi ba erileng fela fa Mogatusi a tlhalefa a bo ba le gaufi thata le pelo ya gagwe ya nna Rraagwe Malaakatse, Geoffrey Motshidisi.
Monko wa teng o ka utlwiwa le ke motho wa mofikela.
Monna, Nicodimus Motsamai, a re letsatsi lantlha fela a bona Daphne Dimpho o ne a itse fela gore yo ke ene mosadi wa gagwe wa lenyalo.
Moono o, o tlaa buiwa ka diteme tsotlhe tsa kgaolo ya Bokone-Bophirima ele ntlha nngwe ya go ipela.
Mopalamente a re le ene o ne a bona go le botlhokwa gore a tswe ka mogopolo wa go thusa bananyana ba ba gobeyang mo mebileng mme morago a tlhama lekgotlana la Shishana Trust.
Mopalamente o ne a buisa phuthego ya kgotla kwa kgaolwaneng ya Morama mo toropong ya Ghanzi ka Mosupologo.
Mo pineng ya Tsholetsa ditlhako Ranngasi, Mmaratwa o bua ka bobedi jo bo sa bolong go ratana, mme bothata e le go sa tsholeng ngwana.
“Morafe o itlhophetse batho ba o ba tshephang mme wa eteletsa leina la ga Motswasele kwa pele ka maduo a ditlhopho tsa beke tse pedi tse di fetileng.
Morafe o tlotlile dikago tsa segompieno ntswa matlo a setswana a bonala fale le fale.
Morafe wa bolela fa o le kgatlhanong le pego ya gagwe.
Morago ga boikhutso, dithopha tsoo pedi tsa nna tsa tswelela tsa leka go nosa mme tsotlhe tsa retelelwa ke go nosa nno ya phenyo.
Morago ga boitapoloso, Stimela ya tla e shenne meno e tlhasela gangwe le gape mme fela ba retelelwa ke go nosa.
Morago ga dijo ke le setse le ile.
Morago ga go begela mapodisi, Mme yoo o ne a ragosediwa kwa kokelong kwa a neng a tlhotlhojwa ke dingaka, a supa fa ba itshwaragantse le ba ofisi ya boipelego go sedila mme yoo maikutlo.
Morago ga go utlwa kwa a neng a le teng, malomaagwe a mo latela a ya go motsaya a mo tsisa kwa go ba sepodise.
Morago ga seemo seo, Kgosi Puleng a re ene le rre Gaothuke Mantswemabe ba ne ba tlhongwa go nna balebeledi ba motse.
Morago go latele maitiso, nako ya go itisa, go digela dijo tsele pele ga go robalwa.
Morago Soares o ne a itumela thata, a nteletsa mme a mpha pego a supa fa a kgatlhilwe ke gore go kwadilwe ka Setswana, a bua gore ga go a tlwaelesega mme go monate.
Morris a re di supa ka fa ba tshelang ka teng.
Morwadi a lome ka meno ba ntse ba le teng.
Mosadimogolo a fela pelo, a tshwanelwa ke go ba tlhaeletsa ka lentswe le le bogale.
Mosadi yo ke ka bong ke re ke mme ga a nthate e sale go tswa bonnyennyaneng.
Mo sephatlong sa oura motshamekapele wa Movers, Moiphemedi, yo a neng a tsentse lemorago la Tafic lesukasuka, tota ka bokete ja mmele, a le ralala a bo a tsena mo lebokosong go tswa kwa mojeng.
Mosetsana yo o ne a tlhalosa fa mmaagwe le rraagwe ba kgaogane.
“Mosimane o nnile le tlhokakutlwisisano le mmaagwe losea mme a kopa gore a mo neele ngwana morago ga go omana ka lebaka,” Superintendent Sitale a tlhalosa.
Mothibi a re go ka twe, mme ke tlhogo ya lelwapa fa go lebilwe seabe sa gagwe sa go tlamela ngwana ka tsotlhe tse a di tlhokang.
Motho a felele a re, ‘ga ke batle go ipona kele mo seemong sa mme kana rre yole’.
Motho a sale a iphotlhere, a ne a rile o leka go itlhatlosa, puso le yone e ne ya reetsa selelo sa gagwe, ya mo thusa.
Motho a tswe fa, a tsene fale, a tswe foo, a tsene fale, a tswe foo, a tsene fa gongwe gape.
Motho fa e le moeng o ne a ka re gongwe moporofiti TB Joshua o etetse ba ba-na-le-bogole le bone ba ne ba sa salela morago.
Motho o ka nna a ipotsa gore, mapodisi a rona mo Botswana a ntse ale kae, kana a ntse a dirang eng mabapi le go lwantsha tiriso ya diritibatsi mo lefatsheng leno.
Mothusa modulasetilo wa komiti, Rre Lebofanye Kenosi a re mokgatlho wa bone o itebagantse le go lwantsha mathata le ditlhabololo tsa Palapye otlhe ka kakaretso le go itshwaraganya le barutabana mo thutong.
Mothusa tona a re puso e batla go ruta bana dikitso tse di tseneletseng tsa go itirela ka diatla, fela jaaka e dira ka ya go bala le go kwala.
Mo tikologong ya bobedi, Yankees ba kgona go kwadisa di ntlha tse pedi ka Maatla Mpeba le Maithoko Monnawaletsatsi.
Mo tiragalo e nngwe, Supt.
Motshameko erile o fela ke Dianletsana e le tsone megaka, tsa tshela Batswana mo mekgwatlheng yotlhe ya lefatshe la Botswana ka boitumelo jo bogolo go leba malwapeng.
Motshameko wa simologa wa gapa maikutlo a balatedi, ba ya kwa godimo le kwa tlase le seemo sa one, motho o ka tloga wa re go tsaletse thaga mo marekisetsong.
Mo tshimologong ya borukutlhi jwa madi, serukutlhi se tlisa dipoelo tsa yone tse di seng kafa molaong mo go tsa merero ya madi.
Motswana a re, o se di ge, wa di tlatsa kgama, di se na morwadi.
Motswana o buile are, seileng sa bo se ile, mme ya bo ele jaaka gompieno a ka go ngôtlêla ga boitumelo jwa ka fa boipuso boneng bo ipelelwa ka teng dingwaga tsa maloba tsa bo 1970 le bo 1980.
Motswana o rile ngwana o sa leleng o swela tharing, ke e eo kgang ya Manaledi Motswana wetsho.
Motswana re go dumedisa gape go tswelela le wena mo go “Motswana a re…” Re bua nao ka boitumelo go go itsese fa kholomo ya gago ya mmamoratwa e boile gape.
MPE e etela dikole gangwe le gape go thusa mo thutuntshong ya mekgatlho.
Mugabe a re o ne a utlwa botlhoko thata go sa kgonang go tsena phitlho ya gagwe, mme fela a tlhomamisa gore o tla Sir Ketumile matshediso.
Mzwinila a re, puso e ikaelele go boloka madi a ka tshwarang dikadike tse di makgolo a mararo le masome a marataro a dipula (P360million), mo dingwageng tse tharo tse di tlang.
NACA e diragatsa tiro e, ka lephatana la tlhokomelo le tshekotsheko.
Nako e go ka bo go setse gona le dikompone tse di setseng di baakantswe go ogola babereki ba pele ba Selebi-Phikwe mo letlhokong la ditiro.
Nako le nako fa o ya bongakeng, o tshwanetse go tlhatlhobelwa kgotlholo e tona.
Naledi ya re, go gotsa molelo, setlhotlha sa mmidi se kopanngwa le sibi (sa tonki) kana boloko jwa kgomo.
Naledi ya re, re je sukiri, mme re ele tlhoko gore re ja go le kana kang; re lekanyetse.
Ndaba o ne a tswelela a re o kopa gore basadi ba ba nyetsweng le bone ba tlogele mokgwa o, mme ba lebagane le banna ba bone, ka go taboga le basimanyana go thuba malwapa le go senya manyalo fela a go ntshitsweng dikgomo tse dintsi.
Ngwana o godile mme mosadi yo o re ntshitse di ATM ka o tobetsa fela nako le nako fa a tlhoka sengwe.
Nna e rile re sa ntse re eme fa ntle, k abo ke sa le ke bona tshwene e mo gompieno go buiwang ka yone, e okometse ka letlhabaphefo la ntlo, jaanong ke bo ke tsaya fela gore ke ngwana o rwele sebipa sefatlhego.
Nna fela ke ne ke ipoleletse gore fa ke tlogela tiro ka bogodi ke ya go direla batho mme Modimo wa me o dirile gore ke direle batho ka nako eno.
Nna ka re a re emeng ka dinao re nne re kgorometseng mananeo a rona, re kope puso e re neele se e kgonang go re se neela, re bule dikgwebo.
Nngwe e ne e tla e le dikwalo tsa ba ba neng ba ile ntweng ya bobedi ya lefatshe, nngwe e le tsa ba ba neng ba ile majako kwa meepong ya Afrika Borwa, nngwe e le dikwalo tsa puso.
Noga e, e tumile thata mo Kumakwane.
Noka eo gape e eta e ralala metse ya Kgalagadi borwa ka jalo motho o ka ipotsa gore beng ba didiba tseo ke eng ba ikgethetse go di epa di bapisitse tsela jalo.
Ntuane o kgothaditse maloko go shwafatsa boloko jwa bone le go ngoka maloko a masha.
O bolela fa kgwetlho e ba nang nayo e le go bapatsa Silver Diamond ka jaana ba tlhoka madi go dira jalo.
O bolela fa monna wa gagwe e le molemi morui, ka jalo ba sa bone madi sentle.
O boletse fa lenyora le, le babalela lebone baithuti le barutabana kwa dikoleng kwa go tlhokegang metsi a mantsi teng letsatsi le letsatsi.
O boletse fa mananeo a puso jaaka a banana, a thusa gore ba itlhamele mebereko e bile ba thape ba bangwe.
O boletse fa puso e bone fa malwetse a mofuta oo a tshabelela bagodi mme ba tshwanetse gore nako le nako ba ye kwa dikokelwaneng go itlhatlhobela malwetse ao le fa ba sa lwale.
O boletse mo potsolosong gore o godile a rata kgwebo le go itirela ka diatla.
O buile jaana mo phuthegong ya kgotla ya Mmamokhasi kwa Kanye bosheng.
O dirile maikano fa pele ga moruti le batsadi.
O dirile sentle, o nne o bale mekwalo e mengwe mme morago o tlaa tshwara.’
O e apeswa o ntse fa fatshe, o namile maoto o laiwa,” Mme Motshegwa yo o tlholegang kwa Mmadinare a tlhalosa.
O file sekai ka dinaledi tsa Botswana di akaretsa gareng ga bone, Nijel Amos, Amantle Montsho, Karabo Sibanda, Baboloki Thebe, Diphetogo Selolwane, Mogogi Gabonamong le Mogakolodi Ngele.
O gakolotse banana go nonotsha mowa wa neelano mo mererong ya phathi.
O gakolotse banana go tsaya mananeo a tsia ka puso e lwa ka bojotlhe go namola Batswana mo lehumeng la nta ya tlhogo le gone go lwantsha letlhoko la ditiro le le amileng banana thata.
O gakolotse batsadi go tswelela ka go rutuntsha bana ka tsa ngwao gore e seka ya latlhega, ka wa maloba a ile a re, “Sechaba se senang ngwao ke mokang se latlhegileng”.
O gwetlhile bagwebi ba babotlana go dumela gore ke bone fela ba ba ka fetolang matshelo a bone e bile gape ba ka isa itsholelo ya Botswana golo gongwe.
O itumelela segolo bogolo maiteko a puso a go nyeletsa lehuma.
O ka a ja, tsa wela jang fa go ntse jaana?
O kgatlhantshiwa ke go bona monna a le moshampa a tsena ka lobelo le le kalo mo tlung.
O kgothaditse Batswana go ititaya ka thupana le go nna le mowa wa boipelego.
O kopile batlhophi go mo tsenya mo palamenteng ka gore o itse mathata a tsa thuto, maduo a dikole a ya kwa tlase nako le nako.
O kopile setshaba go itlhokomela ka nako tsotlhe le go emisa go dirisana le batho ba ba sa ba itseng gonne go le borai.
O kopile setshaba ka kakaretso go rotloetsa bagwebi ba ka go reka dithoto tsa bone.
O lebogile goromente go bo a abela badiragatsi madi ka se se ka thusa go kabakanya itsholelo le go tlhamela banana ditiro.
O lebogile puso go menaganye ka jaana ene le barwarraagwe ba fera bongwe ba thusitswe ke lenaneo la dijo tsa masiela.
O lekile fa a kgonneng teng le fa gone tma e ne e bonala gore o oleka go aga basimanyana ba ba kwa tlase ka dingwaga.
O ne a ba lekodisa le ka magatwe a madubedube kwa Botswana Meat Commission.
O ne a bolela gore ene o ne nyala bana e seng nna, lebaka ele gore ba te ba dirise sefane sa gagwe.
O ne a fiwa sebaka sa go gololesega mo maikulo fa ngwana wa mosimane ene, a ne a sa bone lorato lo lo kalokalo.
O ne a kopana le lekawana lengwe kwa toropokgolo Gaborone, ka a ne a bona fa a ka ikopelang paletshe teng, barutabana ba sena go leka go fatlholola fa ba kgonneng teng le fa e se ga sepe.
O ne a nna teng ngwaga fela ka ntlha ya go gola ga dikgoberego tsa sepolotiki le tsa itsholelo koo.
O ne a re o tsere tsia maipobolo a gagwe mme a mo atlholela ngwaga e ele esi mo kgolegelong.
O ne a re se se tlogela badiragatsi ba mmino mo lefatsheng leno, ba sa dira dipoelo ka bangwe ba kopa mmino wa bone mme ba o rekise ka ditlhwatlhwa tse di kwa tlase.
O ne a supa fa moono mogolo wa BOGA e le go rotloetsa Batswana go tsena mo dikgwebong tsa bojanala mme a re Batswana bangwe ba na le dikgwebo tsa di camp sites.
O ne a supa fa mo tsamaong ya nako, setlhopha se ne sa gola mo jaanong se nang le maloko a le masome mabedi.
O ne a supa gore ba ne ba tla ka molao kakanyetso wa gore fa motho a filwe setsha a bo a palelwa ke go se tlhabolola, o ka se busetsa kwa go bone mme morago a nna le sebaka sa go ikopela se sengwe.
O ne a supa gore maikaelelo a ga Tautona Masisi a tlaa fetoga leruri ka thuso ya bagwebi ba ba dirang ka natla ba tokafatsa matshelo a bone le go tlhama ditiro.
O ne a tlatsa ka go re bolwetse jo bo ne bo kgona go laolesega bogologolo e bile motho a kgona go fola, mme gompieno balwetse ba dira tiro ya bone thata ka gore ga ba dire se se tshwanetseng.
O ne a tlatsa ka go re khansele ke yone e tlaa tsayang tshwetso ya gore matimela a tlaa rekisiwa leng.
O ne a tlatsa ka gore le ene tautona ya ntlha ya Botswana, Sir Seretse Khama, a ne a rotloetsa Batswana go rata le go tlotla ngwao ya bone.
O ne a tlhalosa fa badiri bangwe ba meepo ba ne ba tshwarwa ka malwetse a tshwana le Silicosis le TB mme puso ya Afrika Borwa ya dumalana gore botlhe ba ba tshwerweng ka malwetse ao mo mafatsheng a SADC a le lesome le bobedi ba tlaa kgaogana R5 billion.
O ne a tlhalosa fa matlo a borobalo a baithuti a wa e bile a se na mabati.
O ne a tlhalosa gape fa a gorogile kwa Gakgatla ngogola mme go supagala tokafalo ntswa tota go sa ntse go tlhaela fela thata.
O ne a tlhalosa gape gore dimausu le ditshingwana tsa morogo tse bontsi ba neng ba di bone ka lenaneo le di phutlhame mo go tlhabisang ditlhong.
O ne tswelela a bolela fa barutabana ba sokola thata ka boroko, a re se le sone se ba direla tiro bokete ka bangwe ba bone ba nna fela mo matlong a seemo fela se se tsamaelaneng le maemo a bone.
O ngongoregile ka phiro ya badirelapuso, a bolela fa e emisitswe Batswana ba sena mebereko, mme ditiro dingwe di fiwa batswakwa.
Ope wa batho ba, fa a sa tlhole a le mo botshelong, ba masika a gagwe ba ka ikopanya le ofisi mo boemong jwa gagwe ba tla ba tshwere sesupo sa loso (Death Certificate).
O rotloeditse batsadi gore ba tshwaraganele bana le barutabana ka go tsisa pharologanyo e ntsi mot hutong ya bana le maduo a bone.
O rotloeditse maloko a dikereke tseo go tswelela ba go direla setshaba ka jaana go tswa goo lowe kereke e ntse e thusa go tlhabolola matshelo a batho.
O SULE A NKOLOTA Mmamalome, Tota fa nne gotwe baswi ba a tsoga gongwe madi ame ke ne ke tla a bona.
O supile fa bangwe ba tlaa bona se ba se isang kwa maleng ka go hirisa matlo ka nako e tsela e tlaabong e dirwa.
O tlhalosa mo potsolosong fa ba simolotse ba le lesome mme gone jaana ba supa mme seo se sa mo kgobe marapo.
O tlhalosetse gore o ne a solofeditswe go agelwa ntlo ya dikamore tse thataro ka gore o na le bana ba le bosupa le ditlogolwana di le nne.
O tlhalositse fa e ne ya re ka 2016, a thusiwa ka lenaneo la nyeletso lehuma, a fiwa dikoko di le masome mabedi le botlhano; poo tse nne le tse di namagadi di le masome mabedi le bongwe.
O tlhalositse fa kgwebo nngwe le nngwe e na le dikgwetlho, ka jalo a supa fa go jesa dinotshe go rotloediwa mo dipakeng tsa leuba gore le tsone di kgone go itshwarelela.
O tlhalositse fa temo e le botlhokwa mo matshelong a Batswana ka kakaretso ka ba ka kgona go ijesa le go rekisa mo boemong jwa gore ba reke kwa Aferika Borwa.
O tlhalositse gore ditlhare tseo ba a bo ba di lemela morafe go sologela motse molemo.
O tsamaya jaaka a kaetswe a bo a ya go wela tsela, e bo e mo tsaya, e ya go mo gorosa kwa ga Naledi.
O tsere ngwana wa ga mmangwane, tota, e seng wa nkemela foo” ga bua Ramasego.
O tsholetswe kwa mo Kgatleng mo motsaneng wa ga Kgosi Makapane ka fa tlase ga toropo ya Warmbath kwa Aferika Borwa ka Sedimonthole wa ngwaga wa 1934.
“O tshwanetse go tlhapisiwa gore dilo tse tsotlhe di nne sentle.
O tswelela a re re dirile jalo, re beile mohumi o mongwe wa motswakwa leitlho ebong Jagdish Shah, re mo tsaya jaaka Modimo-ka go buiwa ka bohumi jwa gagwe jwa dinaledi.
O tsweletse a re fa e sale ka nako eo ga ba ise ba ko ba sidilwe maikutlo.
O tsweletse a re, go dira jalo go tla ba tsaya malatsi a le lesome.
O tsweletse a tlhalosa gore, e ne ere fa pula e na e gateletse, e ba senyetsa sebaka sa go tshamekela mo patlelong mme ba itshereletse ka maribela.
O tsweletse ka gore dikgang tse dingwe tse di santseng di tsaya nako ya lekgotla thata ke go kgopakgopediwa ga babegadikgang mo tirong ya bone.
Ovanatje a mo tshwara ka seledu, a mo kopa go mo itsise se a se itseng mabapi le kgang eo.
Papa o kile a nkitaa a bo a nkgolafatsa a bo a isiwa toronkong.
PCP e tlhatlhobiwa ka go tsaya metsinyana kana namanyana e tswang mo makgwafong.
Pego e tla tswelela beke e etlang, go nankola ba bangwe.
Pego ya Lephata le, e supa fa go setse go itlhatlhobile batho ba ka tshwara dikete dile makgolo a mane Le boraro (403,336), mme ele ba ba fitlhetsweng ka mogare wa HIV.
Pele ga ke tshola ngwana yo, ke ne ke nna ke latelwa ke basetsana ba re ke ba tseetse mosimane ntswa nna a ne a mpoleletse gore ga a na motho.
Pele ga re fetela pele a re re, rotlhe re itse gore molatswana ke molapo o monnye.
Pharologanyo e nnile fela gore ene o ne a se ka a ikela badimong jaaka Rabojalwa ka jaana ene a ne a kojwa mo tirong.
Phelelong masole aa wele tlase gape, fa mogare one o kubugela(kgomogela) mmele.
Phenyo ya Chouka e raya gore, jaanong, e siiwa ke Matjimenyenga ka dintlha di le pedi fela.
Phiri e ntsho e tsositse kgaruru Phiri e ntsho e tsositse kgaruru Lelwapa loora Moipolai kwa kgaolwaneng ya Ledumadumane kwa Mogoditshane, le supiwa ka monwana morago gore go fitlhelwe phiri kwa go lone.
Phirimane e latelwe ke bosigo.
Phitlo ya legata la motho ::.
Phuthego ke ya batho.
Phuthego kgolo e ya BMD, go bonala sentle gore e tla a nna nngwe ya diphuthego tse go seng ope yo o tla tsamayang a di lebala.
Pina nngwe ya re, banera (banner) e goletseng, e raya gore, e tsholetseng.
Polelo ya go nwela ga Mmedi e ya bokhutlong ka go gakolola mmadi le morotloetsi wa Naledi ka leboko la sekepe se, se se nnileng bontlha bongwe jwa ditso tsa ntwa ya lefatshe.
Polelo ya re mo dingwageeng tse di fetioleng, sekole sa Kgolagano kwa Middlepits se ntse se sa dire sentle mo ditlhatlhobong tsa mophato wa boraro.
Potso e nne gore, e le eng Bankemetse a ne a gana ka nnete?
Potso e nne gore jang?
Puleng yo o neng a agile gone kwa motseng wa Goo-Nku, o ne a gololwa kwa kokelong ya Marina.
Puso e tsweletse ka go thusa batho ba ba itlhaelang ka ditsela tse di farologanyeng.
Radithupa o supa fa a godile a rata botshelo ja moraka le masimo thata.
Ra dumalana go latedisa kwa a tswa teng.
Ra itse sentle re sa bolelelwa, fa sengwe se mo tshwentse maikutlo.
Ra phuruphutsha, ra se ka ra bona sepe.
Ra rata go gamarega.
Ra re ke eng go sa twe “go thusa motho o dikobo dikhutshwane, ka gore le fa o le monnye dikobo di ka nna dikhutshwane, ke go ka ya gore di a go tlhaela le fa ele tsa dingwaga tsa tsago.
Ra re lefoko ‘go fatlhoga’ le raya go tlhalefa kgotsa go gola tlhaloganyo.
Re a itse gore puso e ka kgona go bua fela gore e amogela go ithola ditiro, bogolo jang ka e bona e sa tlhole o kgona gotlhelele.
Re berekile le badiragatsi ba mo gae ba akaretsa Vee, mo setshwantshong sa motshikhinyego sa gagwe.
Re bona gape malatsi a no, bakapa-ditshwantsho ba ntsifala monogae e bile bangwe ba bone jaabong ba setse ba gweba ka dikitso tsa bone, selo se re se akgolang e bile re se rotloetsa.
Re dumela gore kanamiso ya melaetsa ya thulaganyo e, e tshwanetse ya goroga ele dipolelo tsa bao ba ba kileng ba amega mo ditiragalong tsa kgokgontsho, mme mekwalo ka bobegadikgang le yone e senole bopaki mo dikoranteng le diromamowa ka go farologana.
Re feletse re kwadisa nyalo ya rona ka 1978.
Re fetile fa marekisetsong a dijo a KFC.
Re fetse re ntse re re, a borokgwe bo a betliwa?
Re gakolola Batswana gore ba inaakanye le makgotla a ntebela ke go lebele, gore ba kgone go thusana go sireletsa malwapa a bone.
“Re ikaelela go kopana le Tona wa Lephata la Bojanala, Tshomarelo Tikologo le Ditsa Tlholego, Tshekedi Khama, ka maikaelelo a go kopa tetla ya go rekisetsa kwa mafelong a bojanala jaaka a diotele,” Christinah a tlhalosa jalo.
Re ise re tsamaele kgakala, ra bona sekupu se sentsho ka fa tlase ga setlhare.
Re itse gore, Batswana ke balemi, ke barui.
Re itse gore, fa e ka re re e ja, ra a ja mo go feteeltseng, e ka re kwa morago dijo tse, ka tsela nngwe, tsa se ka tsa re tsaya sentle.
Re itse gore, letsatsi le a tswa, le tlhole le tsamaya, mme la bofelo le phirime.
Re kopa gape kompone ya HINO le puso go tlhomamisa gore madirelo a gaa kgotlele tikologo mo go yone ntlokgolo ya bojanala ja Botswana, Maun.
Re le bantsi re ipotsa gore tota tswii ke phologolo yooramang!
“Re lebogile ba ga Maila, mpe re ralaleng bosigo, re tlaa itapolosa kwa pele,” Fa re sa tsamaya sekgala, ra utlwa selelo sa ngwana “Ga ke itse gore ke eng o le sehatlha jaana ngwanyana ke wena, ya gago ke yone e ba e jeleng ele,” mosadi a omana.
Re ne ra bua ka go wela tsela mo gone go rayang go tsamaya.
Re ne ra re, fela jaaka mmele wa phologolo o apesitswe ke letlalo, setlhare sone, go simolola ka modi, go tsena thito le dikala, se apesitswe ke makwati.
Re ne ra tsaya tshwetso ya gore ga re baatlhodi, go itse ene le Modimo wa gagwe.
Re ne ra tshwara kgang e, ka Dikgang (Daily News/ Ngwanatsele 13, 2017 ) e ne e tshotse pego nngwe ka fa tlase ga setlhogo se se reng, Wed 29 Nov 2017, 17:05 pm (GMT +2) Mmegi Online :: Pharologanyo ke eng?
Re ne re go begela moeng wa beke eno ebong Naledi ya tsebe tse di robang bobedi.
Republic of Botswana - Government portal Labone, 21 Seetebosigo 2018 19:08:39hrs Sepodisi sa Botswana, se tswa kae?
Re sa le foo, Ramontshonyana a goga letlole go lebega le dirilwe ka letlalo la tlhware.
Re tlaa felela kwa go ileng tsie, re sa itse ditso tsa mafelo le maina, re a bitsa jaaka batswakwa.
Re tlaa tswelela re kopa dithuso mo pusong, dikomponeng le mo setshabeng.
Re tsee ka sekole sa gago Rre Masisi.
Re tshwanetse gape ra tswelela re sa beye sebete tshenyetso sechaba le go batla go ikhumisa ka ditsela tse di seng maleba.
Re tshwanetse ra dira gole gontsi go godisa maiteko a rona a go itepatepanya le dikgwetho tse di lebaneng kabo ya madi rona.
Re tswelela le kgang ya rona ya diphoso tse re neng ra di bona maloba mo Naledi (Naledi Lwetse 14 2016) ka fa tlase ga Malomatsebe.
Re ultwile gore letshego ke eng jaanong go fodisa matshego gone ke eng?
Re utlwa fa e le gore, boemong jwa go letlelela botsofe go ba fenyeta, bone ke bone ba lwang go fenyetsa botsofe.
Re utlwa go ntse fela jalo kwa Bokalaka.
Re utlwile gore Thanodi ya reng.
Rraagwe Kolo o ne a gana a tsena sekolo ka a ne a dumela gore o botlhale o ka mo thusa go tlhokomela kwa morakeng.
Rraarona tlhe rona boDitshupo re anywile O ne o re tshwaetse e khunwana e sa kgaleng lobese Kgomo o re file ya leradu maoto a sebokolodi Kgomo khunwana ya go palangwa sepalamo Ra e apara mebeleng ra a ja bothitho.
Rre Bautu o tlhalositse fa pina e ne e kgothatsa borre go amogela diemo tse ba kopanang le tsone mo botshelong, a tlatsa fa borre ba bolaya bo mme ka ntlha ya lorato.
Rre Goya o ne a gwetlha banni ba Dikabea go tshwaraganela tiro le ba mmadikole gore ba kgone se ba eletsang go se dira, a supa fa ba le lesego go bo ba bone ba ba nang le keletso ya go tsenya letsogo mo go tlhabololeng motho.
Rre Kelebeng o tlhalositse fa bobedi joo bo ne jwa tlhoka kutlwisisanyo fa yo mogolwane a tlaa tlhaba yo monnye morago a inaya naga.
Rre le ene o tlhokahetse.
Rre Lemme a re fa motho a gogile ditagi tse, di felela di mo neela boitumelo jo bo feteletseng.
Rre Letsatsi o file sekai sa gore ka dinako tse dingwe, go nna motshegare wa sethoboloko, folaga e ise e pegwe.
Rre Letshwiti o tlhalositse gore keletso ya bone e ka diragala fela fa setshaba se ka simolola go tsaya tsia maiteko a ba-na-le bogole.
Rre Lore a re e le ba ntlo ya ga Kgosi Kuto ba ne ba kopana ba bo ba sekaseka leina la yo o ka emelang kgotlana eo, mme ba dumalana ka leina la ga Rre Sane.
Rre Medupe o kaile fa dikereke tse disha e le tsone di dirang gore banana ba tlhoke tsebe ka go aparwa marokgwe mo go feletsang go diga dikereke tse di ntseng di le teng seriti.
Rre Mmokele o ne a bolela fa puso e ne ya ba thusa go aga kokelwana kwa Molepolole e mo go yone go neng ga tlhatlhojwa Batswana ba ba bereketseng kwa meepong ke baitseanape go tswa Afrika Borwa go tlhomamisa fa e le ruri ba lwala.
Rre Mokibelo o supile fa e le ene a tlhatswang diaparo tsa ngwana gammogo le go mo isa sekaleng.
Rre Mpenya o ne a gatelela botlhokwa jwa gore le fa gone go tswakanya itsholelo go tlhokega, go se ka ga ikgatholosiwa ditsela tsa go tlhabolola le go aga itsholelo tse lefatshe leno le ntseng le ikaegile ka tsone.
Rre Rebatho Selelo, yo e leng mokgweetsi wa mokoro, a re e sale ba simolotse go rwala bana ba ka Motsheganong.
Rre Samson Mokoba, mookamedi wa setlhopha sa Medupe, a re nnotagi, bakapelo ba le bantsi le dikotsi tsa tsela, di tsweletse ka go gapela banana matshelo.
Rre Sefane Phuthego, yo e leng monni wa Serowe, o ne a tswa sekole seo thuso ka go se abela dibuka di le P5 000. Rre Phuthego a re puso ka nosi e ka se ke e kgone go direla setshaba dilo tsotlhe.
Rre Seoko o supile fa mme yoo a ne a fekeetsa rre yoo mme a phamola thipa mo go ene a bo a mo gagola ka yone mo mpeng.
Rre Siele o boletse gore go utlwisa botlhoko fa maduo a sekolo a wela tlase ka ntlha ya go tlhoka go tshwaragana ga batsadi le barutabana, ka go koafatsa bokamoso jwa bana.
Rre Thuto o ne a kopa badiri ba boipelego go rerisa komiti ya gagwe fa ba dira tshekatsheko ya batlhoki gore go seka ga nna le ope yo o tlogelwang kwa morago.
Rre Tshweneyagae a re fa Batswana ba ka fetola boitshwaro, jaaka go ratana ga bagolo le banana, go anama ga mogare wa HIV go ka fokotsega thata.
Rre Tumiso o ne gape a kopa gore go nne go rulaganngwa bokopano jwa makhanselara le mapalamente a kgaolo gore ba kgone go sekaseka ka fa ditlhabololo tsa kgaolo di tsamayang ka teng.
Rre yo jaanong a leng monna wa lelwapa o na le ngwana yo a mo tshotseng bogologolo a ise a ba a kopane le mosadi yo a mo nyetseng.
Rusivo a dira se se dirwang ke Nyumasi wa Orapa Uited.
Samuel Mbaiwa, yo e saleng e nna tsala ya gagwe malatsing a bone a Tirelo Setshaba, o ne a mo laletsa go tla go iteka lesego mme a aatlega.
Sa ntlha ke gore, a ngwana wa gago o ya go tshela sentle a sa nne le wena a itse gore o mo tlogetse o ya lenyalong?
Seane sa nnete ga se na lefoko ‘e.’
Sebe sa phiri ke gore mono gae mhama wa bodiragatsi o sa ntse o saletse kwa morago ka jalo batsadi ba kganela bana ba bone go inaakanya le tiro tsa go nna jaana.
Se e le ka ntlha ya go fela ga lorato le mosimane a ntseng a le akola.
Seemo sa tsaya phekelo e sele, jaaka mapodise a ne a leka go phatlalatsa baithuti bao.
Seemo se o tlhalositseng se diphatsa ka se ka le itsa go dira sentle mo dithutong tsa lona.
Se fele pelo, leka go mo pepetletsa go mmontsha mabaka a se o se buang.
Sekatemosima se kgona go sorama se tsholeditse maoto a sone a pele.
Se Keerate a neng a se dira mo go nna se pala go tlhalosega ka se botlhoko fela thata.
Se ke kgwetlho ka jaana o batlela ngwana wa gago bokamoso jo bo botoka.
Sekgalanyana fela, ke motse wa Tlhareselele kwa mananeo a nyeletso lehuma le LIMID a tsweletseng sentle.
Sekgopi ga se thata e le ruri, se tsogatsoga fela jaaka letsuatsue.
Sekgoreletsi sa ntlha ya nna sa mokapelo wa gagwe ka nako eo, Ruth, yo erileng morago ga dikgotlhakgotlhano a atlega mme a mo nyala.
Sekole sa se ka sa duela sepe jaaka e ne e le tshwanelo.
Selelo sa go tlhoka go duela dikgosi tsa tetlano se tswa Goo Lowe se lelwa, matona a tsena a bo a tlogela, kgang ya gore dikgosi tse di duelwe yone e sa arabiwe.
Selo se pelo e segole, Setlogelwa le ne a lemala go feta le yone namane, a tlelwa ke mogopolo wa gore direla mosadi yo mongwe madi, a simolola go ntsha ka tlhaa go utlwala, a nna ka go ngongorega.
Selo se se nkutlwisa botlhoko fela thata mo ebileng ke na le go ipotsa gore a le mphirimetse kgotsa jang.
Sene sa itseela dikobo ka dikgoka mo mosetsanyaneng, makgetho a le mabedi mme ya re a fetsa tiro ya gagwe inaya naga,” Mamadi a tlhalosa jalo.
Senior Superintendent Badirwang a re dikgang tsa polao di ile magoletsa mo kgaolong mo go setseng go tlhokafetse batho ba le batlhano mo dibekeng tse tharo.
Serala sa manno le ditilo di ne di ise di baakanngwe fa nako ya go simolola e goroga.
Seromamowa sa Botswana, se ka gale se rotloetsang mmino wa mo gae, se ne sa dira ka botswapelo go ema nokeng moletlo o, ka botswerere ba beile dikapetlana tsa bone.
Serukutlhi seka itlhophela go a beeletsa mogo tsa ditsha le matlo, dithoto tsa manobonobo kgotsa mo kgwebong.
Se se ne sa khutlisa dintwa.
Se sentle ka pantuni e ke gore ga e tsamaye ka dinako, fela fa e fetsa go folosa e boela morago go isa bao ba ba neng ba letile.
Setlhopha sa Motlhaolosa Ensemble se maikaelelo a sone eleng go tlhabolola le go tsosolosa ngwao ya Setswana mo lefatsheng leno le mo mafatsheng a borwa ja Aferika, se ne se etetse kwa Aferika Borwa bosheng.
Setlhopha se sa ga Major David Bright, se ne se setse se latlhegetswe ke metshameko ele metlhano fa esale liki e simologa.
Setlogolo, ke maswabi go bo mathata a gago a go sulafaletsa lenyalo.
Setšhaba se kgaogantswe goya ka ditlhopha di le tharo le mananeo aa farologanyeng tse di diretsweng setlhopha sengwe le sengwe.